Operation Manual

2
In den Beginne was er de knop....
En de knop was goed. Fantastisch zelfs.
Je kon ‘m gewoon pakken, ‘m naar links draaien, naar rechts
draaien, doen wat je wilde, wanneer je het wilde.
En er waren allerlei soorten knoppen. Knoppen voor de attack
en release van het geluid. Knoppen voor de cutoff filter en reso-
nance. En andere knoppen voor vele andere aspecten van analoge
synthesizer geluiden.
Door te draaien aan de knoppen was het mogelijk om een bijna
oneindige reeks geluiden te produceren. Vette geluiden. Vreemde
geluiden. Mooie geluiden. Magische geluiden.
Dit waren de 60’er jaren, en zo machtig was de knop dat muziek
voorgoed veranderde.
En de term synthesizer werd een bekend woord over de hele
wereld.
Maar de knop was niet perfect...
Vanaf het begin was de knop briljant, en makkelijk te grijpen.
Het gaf de muzikant volledige controle over het geluid. Het
opende een hele nieuwe wereld van geluidsmogelijkheden.
Dit waren de 70’er jaren, waarin een aantal van de beste opnamen
in muziekgeschiedenis werden geschreven. Analoge “synths”
vonden hun weg naar het podium, de studio en andere compositie
oorden in de wereld. Maar zo simpel, recht voor z’n raap en
krachtig als de analoge synths waren was ook de prijs die in de
meeste gevallen buiten het bereik lag van de gemiddelde
muzikant. Daarbij was de toonhoogte van de synth over het
algemeen erg gevoelig voor kleine spanningswisselingen in het
lichtnet, zodat de stemming onveranderlijk onstabiel bleef.
Daarbij was er ook geen betrouwbare manier om paneel-
instellingen en originele geluiden te bewaren, behalve het
vervelende noteren van knopstanden in lijsten en kattebelletjes
met pen en papier.
Dit kon natuurlijk beter.
Technici over de hele wereld begonnen dan ook met zoeken naar
een betere manier, en er werden grote stappen gezet bij de
ontwikkeling van een meer stabiele, lager geprijsde, handigere
technologie. Het werd tijd voor een nieuwe doorbraak in
elektronische geluidssynthese.
En toen kwam het digitale wonder...
In het begin van de jaren ‘80 zagen we een aantal doorbraken
van digitale synthesizer technologie die weer op het punt stond
een revolutie teweeg te brengen in de moderne muziek.
Muzikanten overal ter wereld omarden nieuwe technologieën
zoals FM, die in staat waren op juiste wijze de geluids-
karakteristiek van van akoestische- en andere instrumenten te
reproduceren, en AWM (PCM) die werkte met “samples” van
echte instrumenten, hetgeen een ongekende rijkdom opleverde
bij het produceren van muzikale textures en geluidsmoge-
lijkheden.
De grote kick van de nieuwe synthesizers was - aan de buitenkant
- de stroomlijn, met veel minder knoppen dan analoge synths en
een display scherm waarop informatie werd geboden voor iedere
parameter. In één klap was de knop vrijwel overbodig.
Instabiele stemming was verleden tijd. Geheugen was de
toekomst. Digitale synthesizers waren - binnenin - voller dan
ooit, aangezien honderden verbazingwekkende akoestische en
elektronische geluiden konden worden opgeslagen en opgeroepen
met de druk op een knop. Talloze nieuwe functies waren
voorhanden. Gehele paneelinstellingen en configuraties konden
worden opgeslagen en opgeroepen met de druk op één knop.
Dit was de digitale revolutie die MIDI, GM, XG, sequencing,
sampling, looping, multitimbraliteit, DSP effecten en vele andere
doorbraken in elektronische muziek mogelijk maakte.
Doorbraken die voorgoed de manier veranderde waarop we les
Inleiding