www.conrad.pl INSTRUKCJA OBSŁUGI Ładowarka modelarska VOLTCRAFT V-Charge 240 Quadro Nr produktu 1489899 Strona 1 z 45 Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska Copyright © Conrad Electronic 2012, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione. www.conrad.
www.conrad.pl Objaśnienia symboli Symbol błyskawicy jest stosowany, gdy występuje zagrożenie dla zdrowia użytkownika, np. ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Symbol wykrzyknika w trójkątnej ramce informuje o ważnych wskazówkach zawartych w niniejszej instrukcji, których należy bezwzględnie przestrzegać. Symbol "strzałki" pojawia się przy różnych poradach i wskazówkach dotyczących obsługi. Ładowarka może być używana tylko w suchych, zamkniętych pomieszczeniach.
www.conrad.pl Ładowarka posiada wbudowany zasilacz, który umożliwia pracę urządzenia z zasilaniem sieciowym (100 - 240 V/AC, 50/60 Hz). Urządzenie może być także podłączone do stabilizowanego napięcia stałego 11 - 18 V/DC (np. zewnętrzny samochodowy akumulator ołowiowy lub odpowiedni zasilacz). Należy bezwzględnie stosować się do wskazówek dotyczących bezpieczeństwa oraz innych informacji zawartych w niniejszej instrukcji.
www.conrad.pl Dzieci mogą zmienić ustawienia lub doprowadzić do zwarcia akumulatora/akumulatorów, co może spowodować pożar lub eksplozję. Zagrożenie dla życia! Stosowanie produktu w szkołach, instytucjach edukacyjnych, amatorskich warsztatach musi odbywać się pod nadzorem i na odpowiedzialność przeszkolonego personelu. W zastosowaniach przemysłowych należy stosować przepisy bhp stowarzyszeń branżowych odnoszące się do instalacji i urządzeń elektrycznych. Nie pozostawiać opakowania bez nadzoru.
www.conrad.pl Nigdy nie blokować pracy wentylatora. W razie potrzeby wentylator uruchamia się automatycznie. Bez odpowiedniej ochrony nie stawiać ładowarki na powierzchniach wartościowych mebli. W przeciwnym wypadku mogą na nich powstać zadrapania, odciski i odbarwienia. Dotyczy to także akumulatora. Nie używać urządzenia wewnątrz pojazdów. Produkt może być ustawiony, eksploatowany i magazynowany tylko w miejscu niedostępnym dla dzieci.
www.conrad.pl Podczas eksploatacji zapewnić wystarczającą wentylację, nigdy nie przykrywać urządzenia. Pozostawić odpowiedni odstęp (min. 20 cm) między ładowarką a innymi obiektami. Przegrzanie grozi pożarem! Ładowarka jest przeznaczona wyłącznie do ładowania (i rozładowywania) akumulatorów NiMH, NiCd, LiIon/LiPo/LiFe /LiHV oraz ołowiowych. Nigdy nie używać urządzenia do ładowania akumulatorów innych typów a także do ładowania baterii nieprzeznaczonych do ładowania.
www.conrad.pl Wskazówki dotyczące akumulatorów Chociaż używanie akumulatorów jest obecnie w codziennym życiu bardzo powszechnie, to jednak występują przy tym liczne zagrożenia i problemy. Szczególnie w przypadku akumulatorów LiPo/LiIon/LiFe/ LiHV zawierających więcej energii (niż zwykłe akumulatory NiCd i NiMH) należy bezwzględnie przestrzegać różnych przepisów, ponieważ w przeciwnym wypadku zachodzi ryzyko wybuchu i pożaru.
www.conrad.pl chroniący przed błędnym podłączeniem biegunów. Mimo to w określonych sytuacjach niepoprawne podłączenie biegunów może powodować uszkodzenia. Przy dłuższym nieużywaniu (np. magazynowanie) należy odłączyć ew. akumulatory od ładowarki a ładowarkę od zasilania napięciem/prądem. Nie ładować/rozładowywać akumulatorów, gdy są jeszcze gorące (np. wskutek działania silnych prądów wyładowczych w modelu).
www.conrad.pl akumulatora. Nie ładować takiego akumulatora. Zachodzi ryzyko pożaru i wybuchu! Chwytać akumulator ostrożnie, założyć odpowiednie rękawice ochronne. Poddać akumulator utylizacji zgodnej z przepisami środowiskowymi. W żadnym wypadku nie przechowywać takich akumulatorów w mieszkaniu lub domu/garażu. Uszkodzone lub napęczniałe akumulatory litowe mogą nagle się zapalić.
www.conrad.pl Dopuszczalne typy akumulatorów Typ akumulatora Napięcie znamionowe (V/ogniwo) Maks. napięcie ładowania (V/ogniwo) Napięcie do magazynowania (V/ogniwo) Prąd ładowania do szybkiego ładowania Min. napięcie po rozładowaniu (V/ogniwo) LiPo 3.7 LiIon 3.6 LiFe 3.3 LiHV 3.7 NiCd 1.2 NiMH 1.2 Pb 2.0 4.2 4.1 3.6 4.35 1.5 1.5 2.46 3.8 3.7 3.3 3.85 - - - <= 1C <= 1C <= 4C <= 1C 1C - 2C 1C - 2C <= 0.4C >= 3.0 >= 2.9 >= 2.6 >= 3.1 >= 1.0 >= 1.0 >= 1.
www.conrad.pl Elementy obsługi 1. Dwuwierszowy wyświetlacz LC 2. Przycisk „START/ENTER“ do rozpoczynania/kontynuacji procesu ładowania oraz potwierdzenia funkcji ustawień/obsługi 3. Przycisk „INC“ do wpisywania wartości (zwiększenie wartości), wyboru w menu (do przodu) oraz wyświetlania wartości napięcia pojedynczych ogniw podczas ładowania akumulatorów litowych z balanserem 4.
www.conrad.pl Uruchomienie a) Podłączenie do zasilania napięciem/prądem Uwaga! Zawsze należy najpierw podłączać ładowarkę do zasilania napięciem/prądem; dopiero w drugiej kolejności należy podłączyć akumulator do ładowarki. Ładowarka ma możliwość pracy w dwóch różnych trybach. Praca z zasilaniem sieciowym (100 - 240 V/AC, 50/60 Hz) Praca ze stabilizowanym napięciem stałym (11 - 18 V/DC, np. z zewnętrznego samochodowego akumulatora ołowiowego lub zasilacza) Nigdy nie używać obu trybów jednocześnie.
www.conrad.pl Przy podłączaniu akumulatora do ładowarki należy zawsze najpierw podłączyć kabel ładowania do ładowarki. Dopiero w drugiej kolejności należy podłączyć kabel do akumulatora. Przy rozłączaniu zastosować odwrotną kolejność (najpierw odłączyć akumulator od kabla ładowania a następnie kabel od ładowarki). W przeciwnym razie zachodzi ryzyko zwarcia.
www.conrad.pl Sposób postępowania przy odłączaniu akumulatora: 1. Jeśli wieloogniwowy akumulator litowy jest połączony z płytką balansera przez kabel balansera, należy najpierw odłączyć kabel od płytki balansera. 2. Odłączyć kabel ładowania od akumulatora 3. Na końcu odłączyć kabel ładowania od ładowarki Zawsze wykonywać te czynności w podanej kolejności! Akumulator zawsze musi zostać najpierw odłączony od kabla ładowania (a akumulator litowy od gniazda balansera).
www.conrad.pl Możliwe są następujące wyjścia ładowania: Ładowanie kanału 1 i 2: max. 120 W każdy Ładowanie kanału 3 i 4: max. 60 W każdy Ładowanie kanału 1 i 3: max. 120 W każdy Ładowanie kanału 2 i 4: max. 120 W każdy Ładowanie kanału 1,2,3 i 4: max. 240 W Wyjście ładowania ogranicza odpowiedni prąd ładowania w zależności od rodzaju baterii i numeru komórki. Strona 15 z 45 Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul.
www.conrad.pl Struktura menu Strona 16 z 45 Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska Copyright © Conrad Electronic 2012, Kopiowanie, rozpowszechnianie, zmiany bez zgody zabronione. www.conrad.
www.conrad.pl Akumulatory litowe (LiPo, LiIon, LiFe, LiHV) a) Informacje ogólne Programy dla akumulatorów LiPo, LiIon, LiFe i LiHV różnią się zasadniczo tylko wartościami napięcia oraz dopuszczalnym prądem ładowania. Ładowanie akumulatora litowego składa się z dwóch niezależnych od siebie faz. Najpierw akumulator jest ładowany prądem o stałej wartości. Gdy akumulator osiągnie maksymalne napięcie (w akumulatorze LiPo np.
www.conrad.pl b) Ładowanie akumulatora bez gniazda balansera („CHARGE“) Wieloogniwowe akumulatory z podłączeniem balansera można by oczywiście ładować także w programie „CHARGE“. W tym przypadku nie jest jednak wyrównywane napięcie poszczególnych ogniw i może dojść do przeładowania jednego lub kilku ogniw. Zachodzi ryzyko pożaru i wybuchu! Dlatego wieloogniwowe akumulatory litowe z podłączeniem balansera należy zawsze ładować w programie „BALANCE“ a nigdy w programie „CHARGE“.
www.conrad.pl Jeśli te dwie liczby się nie zgadzają, należy sprawdzić zarówno ustawienia ładowarki jak i akumulator. Być może akumulator LiPo jest głęboko rozładowany lub jedno ogniwo jest uszkodzone. Takich akumulatorów nie można ładować, gdyż zachodzi wtedy ryzyko pożaru i wybuchu! Przycisk „BATT. TYPE/STOP“ służy do powrotu do poprzedniego menu ustawień. Jeśli obie liczby się zgadzają, należy nacisnąć krótko przycisk „START/ENTER“. Proces ładowania rozpoczyna się.
www.conrad.pl Przy stosowaniu samodzielnie wykonanych akumulatorów wtyk balansera musi być poprawnie obłożony. Czarny/oznaczony kabel to biegun ujemny pierwszego ogniwa. Kolejny pin to biegun dodatni pierwszego ogniwa; kolejne piny to bieguny dodatnie drugiego, trzeciego, czwartego, piątego i szóstego ogniwa (w zależności od ilości ogniw). Ostatni pin wtyku balansera to biegun dodatni ostatniego ogniwa.
www.conrad.pl d) Szybkie ładowanie („FAST CHG“) Podczas ładowania akumulatora litowego w zastosowanym programie prąd ładowania zmniejsza się wraz ze wzrostem stopnia naładowania akumulatora (gdy akumulator osiągnie swoje maksymalne napięcie i ładowarka przechodzi z ładowania prądem o stałej wartości na ładowanie napięciem o stałej wartości). Powoduje to oczywiście wydłużenie czasu ładowania. Podczas szybkiego ładowania uzyskuje się wyższy prąd ładowania.
www.conrad.pl f) Rozładowywanie akumulatora („DISCHARGE“) Normalnie w przypadku akumulatorów litowych nie ma konieczności ich rozładowywania przed ładowaniem (inaczej niż przy akumulatorach NiCd). Niezależnie od aktualnego stanu naładowania akumulator można od razu doładować. Jeśli mimo to akumulator litowy ma zostać rozładowany, można ustawić prąd rozładowywania. Maksymalna możliwa wartość prądu rozładowywania zależy od typu akumulatora i ilości ogniw.
www.conrad.pl Akumulatory NiMH i NiCd a) Informacje ogólne Programy dla akumulatorów NiMH i NiCd różnią się od siebie zasadniczo tylko wewnętrznie stosowana procedurą ładowania. Ustawienia w menu są takie same. Ładowarka musi znajdować się w menu głównym. Przyciskami „INC“ i „DEC“ wybrać typ akumulatora pasujący do zastosowanego, patrz ilustracja po lewej. Potwierdzić wybór przyciskiem „START/ENTER“.
www.conrad.pl Sposób postępowania przy ładowaniu akumulatora NiMH lub NiCd: Najpierw należy wybrać w menu głównym przyciskami „INC“ i „DEC“ typ akumulatora (NiMH lub NiCd) i następnie nacisnąć przycisk „START/ENTER“. Wybrać przyciskami „INC“ i „DEC“ program „CHARGE“. Wartość aktualnie ustawionego prądu ładowania jest wyświetlana na dole po prawej stronie. Przyciskami „INC“ i „DEC“ można wybrać inny program akumulatora; przycisk „BATT. TYPE/STOP“ służy do powrotu do menu głównego.
www.conrad.pl c) Tryb automatycznego ładowania („Auto CHARGE“) W trybie automatycznego ładowania ładowarka sprawdza stan akumulatora (np. opór wewnętrzny) i wylicza z niego prąd ładowania. Należy ustawić górną granicę prądu ładowania, aby nie uszkodzić akumulatora przez zbyt wysoki prąd ładowania. Odpowiednio do akumulatora i jego wewnętrznego oporu można w programie „Auto CHARGE“ czasami osiągnąć krótsze czasy ładowania niż w programie „CHARGE“.
www.conrad.pl Jeśli ustawienia są niepoprawne lub ładowarka stwierdzi błąd, pojawia się sygnał ostrzegawczy i odpowiedni komunikat na wyświetlaczu. Przycisk „BATT. TYPE/STOP“ wyłącza sygnał ostrzegawczy i ładowarka wraca po poprzedniego menu ustawień.
www.conrad.pl Sposób postępowania przy rozładowywaniu akumulatora NiMH lub NiCd: Ustawić typ akumulatora (NiMH lub NiCd) i wybrać program „DISCHARGE“. U góry po lewej stronie wyświetlacza ukazuje się typ akumulatora (NiMH lub NiCd), obok po prawej wybrany program. Wartość wyświetlana na dole po lewej podaje aktualnie ustawiony prąd rozładowywania a wartość na dole po prawej napięcie wyłączenia na końcu procesu rozładowywania.
www.conrad.pl f) Program cykliczny („CYCLE“) W celu przetestowania akumulatorów, sformatowania nowych akumulatorów lub odświeżenia starszych możliwe jest automatyczne wykonanie bezpośrednio po sobie do 5 cykli. Możliwe jest ustawienie kombinacji „Ładowanie/rozładowanie“ („CHG>DCHG“) a także „Rozładowanie/ ładowanie“ („DCHG>CHG“). Jako prąd ładowania i rozładowywania przyjmowane są te wartości, które zostały ustawione w programie ładowania („CHARGE“) i rozładowywania („DISCHARGE“).
www.conrad.pl Podczas ładowania/rozładowywania na wyświetlaczu ukazują się przykładowo następujące informacje: U góry po lewej stronie ukazuje się informacja o typie akumulatora („NiMH“ = akumulator NiMH), u góry pośrodku podawany jest prąd ładowania/rozładowywania a u góry po prawej aktualne napięcie akumulatora.
www.conrad.pl b) Ładowanie akumulatora („CHARGE“) Prąd ładowania, jaki należy ustawić, zależy od pojemności akumulatora i powinien zazwyczaj wynosić 0,1C. Wysokiej jakości akumulatory ołowiowe wytrzymują także prąd ładowania do 0,4C. Stosować się w tym zakresie koniecznie do wskazówek producenta akumulatora. Informacja „0,1C“ oznacza, że prąd ładowania odpowiada 1/10 wartości pojemności akumulatora. Dla akumulatora ołowiowego o pojemności 5000 mAh (=5 Ah) przy 0,1C należy ustawić prąd ładowania 0,5 A.
www.conrad.pl Po zakończeniu procesu ładowania rozlega się sygnał dźwiękowy (jeśli ta funkcja nie została wyłączona). Aby przerwać proces ładowania, należy nacisnąć przycisk „BATT. TYPE/STOP“. c) Rozładowywanie akumulatora („DISCHARGE“) Z tego programu można skorzystać, aby przywrócić częściowo naładowane akumulatory ołowiowe do zdefiniowanego stanu wyjściowego lub aby wykonać pomiar pojemności akumulatorów. Maksymalna możliwa wartość prądu rozładowywania zależy od typu akumulatora i ilości ogniw.
www.conrad.pl Podczas rozładowywania na wyświetlaczu ukazują się przykładowo następujące informacje: U góry po lewej stronie ukazuje się informacja o typie akumulatora („P“ = akumulator ołowiowy) oraz ilość ogniw, u góry pośrodku podawany jest prąd rozładowywania a u góry po prawej aktualne napięcie akumulatora. Na dole po lewej znajduje się informacja o aktualnym programie („DSC“ = „DISCHARGE“), pośrodku dotychczasowy czas trwania rozładowywania a obok po prawej rozładowana pojemność w mAh.
www.conrad.pl Przyciskami „INC“ i „DEC“ można wybrać żądaną funkcję (np. typ akumulatora, ilość ogniw, prąd ładowania itd.); opis wyświetlanych funkcji ustawień znajduje się na kolejnych stronach. Aby zmienić ustawienie, należy nacisnąć krótko przycisk „START/ENTER“. Wartość, która ma być ustawiona, miga. Zmienić migającą wartość przyciskami „INC“ i „DEC“. Aby szybko zmieniać ustawienie, należy przytrzymać dłużej odpowiedni przycisk. Zakończyć ustawianie naciskając krótko przycisk „START/ENTER“.
www.conrad.pl Prąd ładowania Tutaj ustawia się wybraną wartość prądu ładowania. Wartość należy dobrać odpowiednio do stosowanego typu akumulatora. Na wyjściach 1 oraz 2 można ustawić prąd ładowania do 12 A a na wyjściach 3 oraz 4 do 6,0 A. Prąd rozładowywania Tutaj ustawia się wybraną wartość prądu rozładowywania. Wartość należy dobrać odpowiednio do stosowanego typu akumulatora. Na wyjściach 1 oraz 2 można ustawić prąd rozładowania do 10 A a na wyjściach 3 oraz 4 do 5 A.
www.conrad.pl Ustawić wartość prądu ładowania konserwacyjnego. W pełni naładowany akumulator NiMH i NiCd wskutek samoczynnego rozładowywania traci część swojej pojemności. Prąd ładowania konserwacyjnego (krótkie impulsy ładowania, nie ciągły prąd ładowania!) gwarantuje, że akumulator pozostaje w pełni naładowany. Ponadto proces ten zapobiega krystalizacji w akumulatorze. Czas zwłoki przy sprawdzaniu delta-U (tylko NiMH i NiCd) Ładowarka kończy proces ładowania akumulatorów NiMH i NiCd wg metody delta-U.
www.conrad.pl b) Zapisywanie danych akumulatora Aby zapisać ustawione wartości, należy wybrać funkcję „SAVE PROGRAM“ i następnie nacisnąć krótko przycisk „START/ENTER“. W przeciwnym wypadku ustawienia zostaną utracone. Podczas zapisywania ładowarka wyświetla odpowiedni komunikat („SAVE....“) i wydaje następnie sygnał dźwiękowy. Następie ładowarka wyświetla naprzemiennie najważniejsze informacje, które zostały zapisane w pamięci.
www.conrad.pl Wskaźnik napięcia akumulatorów litowych Ładowarka może wyświetlać aktualne wartości napięcia ogniwa akumulatora litowego. Do tego akumulator litowy musi posiadać gniazdo balansera, które musi zostać podłączone do odpowiedniego kanału ładowarki. Należy postępować w następujący sposób: W menu głównym ładowarki przyciskami „INC“ i „DEC“ wybrać funkcję „LI BATT METER“. Potwierdzić wybór przyciskiem „START/ENTER“. Następnie pojawia się wskaźnik napięcia.
www.conrad.pl Ustawienia systemowe W ustawieniach systemowych ładowarki zebrane są różne podstawowe ustawienia. Przy dostawie ustawienia mają najbardziej popularne wartości. W zależności od akumulatorów, które mają być ładowane bądź rozładowane, sensowne są określone zmiany wartości. Należy postępować w następujący sposób: W menu głównym ładowarki przyciskami „INC“ i „DEC“ wybrać funkcję „SYSTEM SET ->“. Potwierdzić wybór przyciskiem „START/ENTER“.
www.conrad.pl Timer zabezpieczający Wraz z rozpoczęciem procesu ładowania startuje także wewnętrzny timer zabezpieczający. Jeśli ładowarka z jakiegokolwiek powodu nie będzie mogła stwierdzić, czy akumulator jest w pełni naładowany (np. przy rozpoznaniu delta-U), przy aktywnym timerze proces ładowania zakończy się automatycznie po upływie ustawionego tutaj czasu. To chroni akumulator przed przeładowaniem.
www.conrad.pl Monitorowanie napięcia wejściowego Ta funkcja monitoruje napięcie na wejściu ładowarki. Jest ona przydatna, gdy jako źródło prądu używany jest samochodowy akumulator ołowiowy 12 V. Gdy napięcie spadnie poniżej ustawionej wartości, proces ładowania zostaje przerwany, aby zapobiec głębokiemu rozładowaniu akumulatora samochodowego. Wyświetlanie temperatury akumulatora i ładowarki W tej funkcji można wyświetlać zewnętrzną temperaturę akumulatora oraz wewnętrzną temperaturę ładowarki.
www.conrad.pl Komunikaty ostrzeżeń na wyświetlaczu Zamienione bieguny podłączeń akumulatora Połączenie z akumulatorem zostało zerwane, np. jeśli akumulator został odłączony w czasie ładowania. Akumulator został podłączony niewłaściwymi biegunami. Podłączenie balansera zostało źle podłączone lub zamieniono bieguny. Napięcie wejściowe (na wejściu napięcia stałego ) jest dla ładowarki za niskie (<11V) Napięcie wejściowe (na wejściu napięcia stałego) jest dla ładowarki za wysokie (>18 V).
www.conrad.pl Temperatura zmierzona przez zewnętrzny czujnik (brak w zestawie, można zamówić osobno) przy akumulatorze jest za wysoka Przekroczono ustawiony limit pojemności Przekroczono ustawiony limit czasu trwania procesu ładowania Podłączony akumulator jest w pełni naładowany. Sprawdzić ustawienie liczby ogniw. Informacje ładowarki Podczas procesu ładowania/rozładowywania naciskając wielokrotnie na przycisk „DEC“ można wyświetlić na wyświetlaczu różne informacje.
www.conrad.pl Wyświetlanie temperatury na zewnętrznym czujniku temperatury Ograniczenie temperatury dla zabezpieczenia przed przegrzaniem Czas działania timera Pojemność akumulatora do wyłączenia zabezpieczającego Konserwacja i czyszczenie Produkt nie wymaga konserwacji wykonywanej przez użytkownika, nie należy nigdy demontować urządzenia. Naprawy należy zlecać wyłącznie wykwalifikowanym osobom lub specjalistycznym warsztatom. W przeciwnym wypadku zachodzi ryzyko zniszczenia produktu.
www.conrad.pl Utylizacja Produktu nie można utylizować ze śmieciami domowymi! Produkt nieprzydatny już do użycia po ostatecznym wycofaniu z eksploatacji należy poddać utylizacji zgodnie z obowiązującymi przepisami. Baterie i akumulatory Użytkownik urządzenia jest ustawowo (rozporządzenie o bateriach) zobowiązany do zwrotu starych zużytych baterii i akumulatorów.
www.conrad.pl Dane techniczne Napięcie robocze Kanały ładowania/rozładowywania Prąd ładowania kanałów 1 oraz 2 Prąd ładowania kanałów 3 oraz 4 Moc ładowania Prąd rozładowywania Moc rozładowywania Odpowiednie akumulatory Prąd rozładowywania dla balansera Rozpoznanie Delta-U Timer zabezpieczający Wentylatory Warunki otoczenia Waga Wymiary Wejście napięcia sieciowego: 100 - 240 V/AC, 50/60Hz Wejście stałonapięciowe: 11 - 18 V/DC 4 0.1 - 12.0 A 0.1 - 6.0 A Kanały łącznie: 240 W Kanały 1 i 2: max.
