5300 Commander Korte Handleiding ief inclus -DVD ings Opleid Technik und Preis – einfach genial!
Voorwoord Beste modelspoorder, Hartelijk gefeliciteerd met uw aankoop van de Viessmann Commander! Met de Commander kunt u niet alleen gemakkelijk met treinen rijden, maar ook comfortabel en zeer goed de totale modelbaan aansturen. Het unieke bedieningspaneel van de Commander maakt het u mogelijk snel en intuïtief uw totale modelbaan te bedienen. Met uw keuze voor de Commander heeft u een toestel voor de toekomst in handen, dat ook de bestaande infrastructuur van uw modelbaan kan opnemen.
Inhoudsopgave Belangrijke aanwijzingen Gebruiksmogelijkheden Gebruiksbepalingen Veiligheidsvoorschriften Betekenis van de handleiding Verklaring van de gebruikte symbolen 4 4 4 4 5 5 Overzicht van de Commander Overzicht van het toestel en de bedieningselementen Aan – Uit – Noodstop drukknop Commander Aan – uitschakelen Rijregelaars Touchscreen 7 7 7 7 8 9 5.
Belangrijke aanwijzingen Dit product is geen speelgoed. Niet geschikt voor kinderen onder de 14 jaar! Lees deze handleiding voor het eerste gebruik van dit product resp. de inbouw geheel en goed door. Bewaar deze handleiding. Het is een deel van het product. Gebruiksmogelijkheden Met de Commander stuurt u uw totale modelbaan. Het besturen van treinen en het schakelen van accessoires zoals seinen, wissels, enz gaat met de Commander allemaal even gemakkelijk.
• • • • delen mag u in geen geval gebruiken. Voer zelf nooit reparaties uit. Het beeldscherm is een gevoelig onderdeel. Steun er NOOIT op. Gebruik geen harde of scherpe voorwerpen om iets aan te wijzen. Reinig de Commander naar behoefte alleen met een licht vochtige, zachte stofvrije doek. Gebruik NOOIT een reinigingsmiddel. Dit kan het oppervlak aantasten. Zorg voor voldoende ventilatie voor de adapter en de Commander. De inbouw in een gesloten vak, lades, etc.
aan-uit-noodstop-drukknop kleurendisplay Zoom-menu Weergavemenu Bedrijfsmode Systeemmenu Rijrichtingschakelaar Rijregelaar 6 Navigator Rijregelaar Korte handleiding
Overzicht van de Commander Overzicht van het toestel en de bedieningselementen Een eerste overzicht van de bedieningselementen vindt u op de linkerpagina. Aan – Uit – Noodstop drukknop Met deze verlichte drukknop schakelt u de Commander aan en uit. Bovendien kunt u twee noodstopfuncties bedienen. Het oplichten van de drukknop laat u de actuele toestand van het toestel zien.
Rijregelaars De Commander beschikt over twee gelijkwaardige rijregelaars. Ze zijn links en rechts van het display geplaatst en bestaan uit de volgende onderdelen: Draairegelaar met nulstandaanslag. Draaien in wijzerzin verhoogt de rijsnelheid; draaien in tegenwijzerzin verlaagt de rijsnelheid. Een druk op de rijregelaar stopt het gekozen voertuig meteen (noodrem). Twee rijrichtingstoetsen. Met de toetsen kiest u de gewenste rijrichting.
Touchscreen Het kleurendisplay van de Commander reageert op aanraken (touchscreen = aanraakgevoelig beeldscherm). U kunt hier op een eenvoudige manier opdrachten invoeren met de vinger (vingertop) of met de bijgevoegde stift voor touchscreens. ! Let erop dat er geen waterdruppels op het touchscreen achterblijven. Water kan het oppervlak van het touchscreen verkleuren. Plaats het touchscreen niet in fel zonlicht of in ultraviolette straling.
Aansluiten Deze apparaten moet u aansluiten tijdens het bedrijf om een automatische configuratie mogelijk te maken. Let bij het aansluiten van de Commander goed op de volgende aanwijzingen. Deze gelden ook voor latere veranderingen in de bekabeling wanneer u bijvoorbeeld seinen en sporen ombouwt of toevoegt. Beveilig de stroombron dusdanig dat in geval van een kortsluiting geen brand kan ontstaan.
Aansluitschema Let op: bij DCC-systemen is de polariteit van de spooraansluitingen onbelangrijk. Bij gebruik van het Märklin-Motorolaprotocol moet u op de polariteit letten, omdat anders sommige oudere decoders niet goed kunnen functioneren.
Weergavemodes van de Commander De Commander heeft vier weergavemodes. Daardoor kunt u het bedrijf naar eigen wens aansturen. De keuze wordt gemaakt in het menu „Weergave”. Mode sporenplan + loc Dit is de typische weergavevorm. Het geeft een overzicht van het sporenplan en laat tegelijkertijd twee rijregelaars zien voor het besturen van de locomotieven. Mode loc Hier heeft u de snelle keuze tussen acht locomotieven. De telkens actieve locs zijn met zwart aangegeven.
Mode sporenplan De rijregelaars zijn verkleind ten gunste van een beeldvullende weergave van het sporenplan. Deze mode is zeer geschikt wanneer u veel wilt schakelen. Mode direct De klassieke bediening van bekende digitale centrales wordt in deze mode weergegeven. Van links naar rechts ziet u de terugmeldinformatie, kunt u locs kiezen door directe invoer van de adressen of accessoires schakelen via de gegroepeerde schakelaars.
Ingebruikname / snelle start in 5 stappen Het intuïtieve bedieningsconcept maakt de omgang met de Commander kinderlijk eenvoudig. In de volgende vijf stappen ziet u hoe snel u met de Commander uw treinen kunt aansturen. Veel plezier met uw nieuwe Commander! 1. Uitpakken Neem de Commander voorzichtig uit de verpakking. Leer eerst aan de hand van de afbeelding op pagina 6 de bedieningselementen kennen. 2. Aansluiten i Aanwijzing: Bij DCC-systemen is de polariteit van de spooraansluiting onbelangrijk.
schakelvlak „loc naar rijregelaar” of bewerk de locgegevens (zie hoofdstuk „Loc-editor”). i Loc kiezen: Druk op de locfoto van één van beide rijregelaars. Een loclijst wordt geopend. Met de navigator loopt u door de lijst en kiest u een loc: • Om door de sublijst te bladeren drukt u de navigator naar rechts of links • Om de sublijst naar boven of beneden te scrollen drukt u overeenkomstig op de navigator. • Kies een loc uit door op de locfoto te drukken. De uitgekozen loc wordt in rood aangegeven.
De bijbehorende loc stuurt u nu zoals gebruikelijk met de overeenkomstige rijregelaar aan. loclijst Toevoegen van een loc Plaats een nieuwe loc op het programmeerspoor. De Commander herkent de loc en er wordt een venster „Treinmelding” geopend. Hier kunt u nu de locgegevens aanmaken resp. bewerken. Een vingertip op het overeenkomstige schakelvlak opent een menu waarin u alle data van de loc en de decoder (adres, digitaal formaat, naam, foto, rijgedrag,...) kunt instellen.
! Let op: Een loc die door een rijregelaar wordt aangestuurd, gaat met dezelfde ingestelde snelheid verder, ook wanneer met de rijregelaar een andere loc wordt gekozen. De nieuw gekozen loc wordt met de al eerder ingestelde snelheid overgenomen. De nulstelling van de rijregelaar wordt door de Commander opnieuw ingesteld, zodat u bij iedere loc tot de nulstelling van de rijregelaar kunt terugdraaien.
bekende digitale centrales. Telkens 16 schakelvlakken vormen een groep. In totaal staan er 64 groepen ter beschikking. • Kies de groepen door het aanraken van het schakelvlak „GRP-” of „GRP+”. Met elk schakelvlak kan een artikel (b.v. wissel, sein, enz.) tussen twee toestanden worden geschakeld. • Druk éénmaal kort op het gewenste schakelvlak om deze om te schakelen. De kleurmarkering van het schakelvlak wisselt tussen rood en groen en laat zo de status zien.
gezien. Druk op het adresgetal en voer het terugmelderadres in. Druk op het decodersymbool om het decodertype te kiezen. Het bovenste veld in de keuzelijst is bedoeld voor s88 terugmelders. Aan de onderste en bovenste rand zijn de ingangen van de gekozen terugmelder schematisch weergegeven. Door aantippen van een veld kiest u een ingang. De gekozen ingang licht rood op. Wijs aan de ingang de bijbehorende velden van het sporenplan toe. Velden in het sporenplan toewijzen.
Editors De Commander bevat verschillende editors waarmee u uw modelbaan gemakkelijk in de Commander kunt afbeelden en uw locomotieven erin kunt bijhouden. Loc-editor De loc-editor dient voor het invoeren en veranderen van locdata. U kunt de locgegevens altijd veranderen. Kies de gewenste locomotief en wijs deze toe aan een rijregelaar. • Hou de vinger of stift zolang op de snelheidsmeter van de rijregelaar gedrukt totdat de loc-editor geopend wordt (ca. 1 – 2 seconden).
i Märklin-Motorola decoders: Bij oudere Märklin-Motorola locdecoders wordt het decoderadres via een DIP-schakelaar ingesteld. De Commander laat bij het kiezen van het Märklin-Motorola protocol grafisch zien, hoe voor dit adres de DIPschakelaars gezet moeten worden. • Druk op het schakelvlak „Opslaan” om de complete gegevens van de nieuwe loc op te slaan en in de locdatabank te plaatsen. Vergeet niet de veranderde data telkens ook in de locdecoder weg te schrijven.
• Druk op het gewenste functiesymbool. Dit wordt aan de gekozen toets toegewezen. De voorkeurtoetsen (VT1 – VT5) worden als volgt ingedeeld: • Druk op één van de functietoetsen F01 – F12. Deze begint te knipperen. • Druk aansluitend op de gewenste VT toets. Het symbool wordt nu door deze voorkeurstoets overgenomen. Aanwijzing voor het rijgedrag en de decoderinstellingen: De gegevens voor het rijgedrag van de locomotief voert u in op de tabbladen 3 en 4.
Invoeren van de rijsnelheid: Wissel- en seineditor • Druk op de gewenste snelheidstrap. • Kies met één van beide rijregelaars de snelheid • Bevestig de ingestelde waarde door het drukken op het schakelvlak „Set”. Wissels en seinen kunt u via het spoorformaat (de hoofdspooruitgang) of via de nieuwe Viessmann LowSpeedBus op de Commander aansluiten. Voor het aansluiten via de LowSpeedBus is echter een speciale decoder nodig.
De volgende instellingsmogelijkheden staan ter beschikking: Type: De Commander toont het betreffende symbool van het sporenplan. Adres: Druk op het adresveld en voer via het beeldschermtoetsenbord een geldige adreswaarde in (let op de handleiding van de decoder). Met „CL” wist u de invoer en met „OK” bevestigt u deze. Stelrichting: Hier kunt u de polariteit van een verkeerd-om aangesloten aandrijving corrigeren. Weergave: Hier kunt u de schematische weergave van de wissels in het sporenplan aanpassen.
De meeste decoders bevestigen de ontvangst van het adres door een actie en keren daarna terug naar normaal bedrijf. Lees in elk geval de handleiding van de decoder. i Märklin-Motorola decoders: Bij oudere Märklin-Motorola decoders wordt het decoderadres via DIP schakelaars ingesteld. De Commander geeft bij de keuze van het MärklinMotorola-protocol grafisch aan hoe u de DIP-schakelaars voor dit adres moet instellen.
Sporenplannen bewerken: • Kies het gewenste sporenplan. • Ga naar het menu „Sporenplan-editor” door op het systeemschakelvlak (linksonder) te drukken. • Start de sporenplan-editor door het indrukken van het betreffende symbool naast de tekst „Sporenplan”. U bent nu in de sporenplan-editor. In het midden ziet u het rasterveld van het gekozen sporenplan. Links zijn de schakelvlakken met de verschillende veldtypecategorieën (trajectsymbolen, wisselsymbolen, seinsymbolen, enz.) geplaatst.
Rijwegen-editor De rijwegen-editor is een krachtig instrument voor de automatisering van het bedrijf op de modelbaan. Met de Commander kunt u rijwegen automatisch (op tijd of door terugmelders) of handmatig via een druk op de knop oproepen en gebruiken. In het sporenplan van de Commander wordt de ingestelde rijweg geel aangeduid. Rijwegen maken en bewerken: Als voorwaarde voor het maken van een rijweg moet een sporenplan aanwezig zijn. Teken uw modelbaan nu meteen als sporenplan in de Commander.
Menu verlaten Relevante sporenplan oproepen voor de keuze van trajectstukken. Het koppelen van verschillende sporenplannen voor het vastleggen van start en eindpunt is mogelijk. Menu van de tabbladen opnieuw tonen. Voor het maken of bewerken van een rijweg moet u de tabbladen één voor één doornemen en de gewenste gegevens invoeren. Tabbladen 1 en 2: • Leg het rijwegnummer en de opmerkingen via het alfanumerieke toetsenbord vast. • Kies de bedrijfsmode (automatisch, handbediening).
in de juiste stand (b.v. afbuigen of rechtuit, stop of rijden). Keer daarna terug naar het tabblad. Voor de keuze van een trein drukt u binnen het infobereik van een stelopdracht (b. v. „03 geen opdracht”) en kiest u uit de schakelvlakken in het rechter deel het locsymbool uit. Stel via de verschijnende schakelvlakken de snelheid en richting van de trein in. Stop Lage snelheid Middensnelheid Hoge snelheid Vooruit rijden Achteruit rijden Richting behouden Richting wisselen (b.v.
Tabblad 8: In dit tabblad voert u de opdrachten in voor het afbreken van de rijweg. Na het uitvoeren van de treinrit over de rijweg kan deze weer worden opgeheven om het traject voor het overige verkeer weer vrij te geven. Hiervoor moeten de betreffende elementen (wissels en seinen) weer in de basisstand gezet worden. De werkwijze is dezelfde als in tabblad 5.
Systeemfuncties Modeltijd In het Systeemmenu legt u, meestal eenmalig, bepaalde systeemfuncties vast. Druk met de vinger op de gewenste parameter en voer de instellingen in. U kunt de tijd in de Commander ten opzichte van de echte tijd versnellen en zo het bedrijf op uw modelbaan een realistisch uiterlijk geven. Met de schuifregelaar is de versnellingsfactor van 1,0 (echte tijd) – 10 (modeltijd) traploos instelbaar. Taal Kies de gewenste taal via de vlagsymbolen.
! Let op: Energiebesparingsopties uitschakelen! Uw computer mag tijdens de update niet overschakelen naar standby of slaapstand. Dit komt vooral voor bij laptops. Schakel de energieopties van uw computer voor de update goed in. Software-update uitvoeren: De update kunt u eenvoudig zelf op de Commander installeren. Let op: Heb geduld! De update van de Commander kan ongeveer 20 minuten duren Onderbreek tijdens het updaten in geen geval de voedingsspanning van de Commander!.
Bijkomende informatie Conformiteitsverklaring Technische gegevens Wij, Viessmann Modellspielwaren GmbH, Am Bahnhof 1, D-35116 Hatzfeld, verklaren als enige verantwoordelijke dat het product Viessmann Commander waarop deze verklaring berust met de volgende normen overeenkomt: Commander: Afmetingen: 268 mm x 64 mm x 180 mm Gewicht: 1,1 kg (Commander) Elektrische aansluiting: 18 V = Booster-uitgang: Prog.
Het symbool op het product, de gebruiksaanwijzing of de verpakking geeft dat aan. De grondstoffen zijn volgens hun kenmerken te hergebruiken. Met het hergebruik, het recycleren of andere vormen van gebruik van oude apparaten levert u een belangrijke bijdrage aan de bescherming van ons milieu. Vraag bij uw gemeente naar de locatie van het afleverpunt. Garantiebepalingen Ieder toestel wordt voor uitlevering volledig getest. De garantietermijn is 2 jaar vanaf de verkoop van het toestel.
Overzicht van de menu’s Zoomfactor Overzicht 60% Overzicht 75% Normaal 100% Detail 125% Editors Locomotief Wissel / sein Terugmelding Terugmeld-editor Sporenplan Rijwegen-editor Systeemparameters Aantal s88-modules Locs en plan Aantal Roco-terugm.
Overzicht van de schakelvlakken Zoommenu Vorig tabblad Systeemmenu / editors Volgend tabblad Weergavemenu Laden Mode „locs en sporenplan” Opslaan Mode „locomotieven” Wissen Mode „ sporenplan” Uit de locomotief lezen (CV-waarde) Directe mode In de locomotief schrijven (CV-waarde) Bedrijfsmode „volautomatisch” Editor: locomotieven Bedrijfsmode „deels automatisch” Editor: wissel/sein Bedrijfsmode „handbediening” Editor: terugmeldingen Bedrijfsmode „einde bedrijf” Editor: rijwegen Menu ver
5300 Commander Korte Handleiding SachNr.: 92373 Stand: 1/2008 Vertaling: Paul de Groot Viessmann Modellspielwaren GmbH Am Bahnhof 1 D – 35116 Hatzfeld (Eder) © 2007 Viessmann Modellspielwaren GmbH Alle rechten voorbehouden. Vergissingen, wijzigingen en levermogelijkheden door technische vooruitgang voorbehouden. Elektrische en mechanische maatvoeringen kunnen afwijken.