Wasdroger WD15G442NL siemens-home.bsh-group.
Uw nieuwe wasdroger Weergaveregels U hebt gekozen voor een wasdroger van het merk Siemens. : Waarschuwing! Neem a.u.b. een paar minuten de tijd om dit te lezen en zo de voordelen van uw wasdroger te leren kennen. Om aan de hoge kwaliteitsstandaard van het merk Siemens te voldoen, is de werking en de onberispelijke toestand van elke wasdroger, die onze fabriek verlaat, zorgvuldig getest. Verdere informatie over onze producten, toebehoren, reserveonderdelen en Service onder www.siemens-home.bshgroup.
nl Inhoudsopgave nlGebruiksa nwijzngeni stal tievo rschrift 8 Bedoeld gebruik. . . . . . . . . . . . . .4 ( Veiligheidsinstructies . . . . . . . . .5 Kinderen/mensen/huisdieren . Installatie. . . . . . . . . . . . . . . . . Bediening . . . . . . . . . . . . . . . . Reiniging/Onderhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..5 ..6 ..9 . 11 7 Milieubescherming . . . . . . . . . .12 Verpakking/Oude apparaat . . . . . . . 12 Besparingstips . . . . . . . . . . . . . . . . .
nl Bedoeld gebruik 2 Reinigen en onderhouden . . . . 41 Buitenkant van het apparaat/ Bedieningspaneel . . . . . . . . . . . . . . 41 Wastrommel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Ontkalken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Schoonmaken van de wasmiddellade. . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Afvoerpomp verstopt . . . . . . . . . . . . 42 Afvoerslang aan de sifon verstopt . . 43 Zeef in de watertoevoer verstopt. . .
Veiligheidsinstructies ( Veiligheidsinstructies ■ De volgende veiligheidsinformatie en waarschuwingen worden geboden om u te beschermen tegen letsel en materiële schade van uw omgeving te voorkomen. Het is echter belangrijk om de noodzakelijke voorzorgsmaatregelen te nemen en de benodigde zorgvuldigheid in acht te nemen bij het installeren, onderhouden reinigen en bedienen van het apparaat.
nl Veiligheidsinstructies : Waarschuwing Kans op verstikking! Wanneer kinderen mogen spelen met verpakkingsfolie of kunststof folie of verpakkingsonderdelen dan kunnen ze er in verstrikt raken of deze over hun hoofd trekken en stikken. Houd verpakkingsmateriaal, kunststof folie en verpakkingsonderdelen uit de buurt van kinderen.
Veiligheidsinstructies ■ ■ Dat de netstekker te allen tijde vrij toegankelijk is. Wanneer het niet mogelijk is te voldoen aan de relevante regelgeving, dan moet een schakelaar (2-polige uitschakelaar) worden ingebouwd in de permanente installatie, overeenkomstig de regelgeving voor elektrische installaties. Bij gebruik van een aardlekschakelaar uitsluitend een exemplaar gebruiken met het volgende symbool: z.
nl Veiligheidsinstructies : Waarschuwing Kans op letsel! ■ Het apparaat is heel zwaar. Het optillen kan leiden tot letsel. Til het apparaat niet in uw eentje op. Kans letsel! apparaat heeft scherpe ■ op Het randen waaraan u uw handen kunt snijden. Pak het apparaat niet beet aan de scherpe randen. Draag beschermende handschoenen om het op te tillen. Kans letsel! ■ op Wanneer de slangen en aansluitkabel niet juist zijn geleid, dan kunnen deze een struikelgevaar vormen, hetgeen tot letsel kan leiden.
Veiligheidsinstructies Bediening : Waarschuwing Kans op explosies/brand! Wasgoed dat in contact is geweest met oplosmiddelen, olie, was, wasverwijderaar, verf, vet of vlekkenverwijderaar kan ontsteken wanneer het wordt gedroogd in de machine, of kan er zelfs toe leiden dat het apparaat explodeert. Daarom opgelet a.u.b.: ■ ■ ■ Spoel het wasgoed grondig met warm water en wasmiddel voordat u het droogt in de machine.
nl ■ Veiligheidsinstructies Schakel het apparaat niet uit voordat de droogcyclus is afgerond, tenzij u alle items direct uit de trommel haalt en deze uitspreidt (zodat de warmte kan ontsnappen). : Waarschuwing Kans op vergiftiging! Er kunnen giftige dampen vrijkomen door reinigingsmiddelen die oplosmiddelen bevatten, bijv. reinigingsoplosmiddel. Gebruik geen reinigingsmiddelen die oplosmiddelen bevatten.
Veiligheidsinstructies Schuim en schuimrubber kan smelten en vervormen wanneer het wordt gedroogd in het apparaat. Droog geen items in het apparaat die schuim of schuimrubber bevatten. Materi schade / schade aan het apparaat ■ ëleWanneer u de verkeerde hoeveelheid wasmiddel of reinigingsmiddel in het apparaat doet, dan kan dit leiden tot materiële schade of schade aan het apparaat.
nl Milieubescherming : Waarschuwing Kans op letsel / materiële schade / schade aan het apparaat! Het gebruik van reserveonderdelen en accessoires geleverd door andere merken is gevaarlijk en kan leiden tot letsel, materiële schade of schade aan het apparaat. Gebruik vanwege veiligheidsredenen uitsluitend originele reserve-onderdelen en accessoires. Attentie! Materiële schade / schade aan het apparaat Reinigingsmiddelen en middelen voor het voorbehandelen van wasgoed (bijv.
Plaatsen en aansluiten 5 Plaatsen en aansluiten Leveringsomvang Platsenaluiten Aanwijzing: Controleer de wasautomaat op transportschade. Een beschadigde machine niet in gebruik nemen. Voor klachten kunt u terecht bij de winkel waar u het apparaat hebt aangeschaft of bij onze servicedienst. ~ Blz.
nl Plaatsen en aansluiten Attentie! Waterschade De aansluitingen van de watertoevoer en -afvoer staan onder hoge waterdruk. Om lekkage of waterschade te voorkomen de aanwijzingen in dit hoofdstuk beslist in acht nemen! Aanwijzingen ■ Naast de hier vermelde aanwijzingen kunnen speciale voorschriften van het waterleiding- en energiebedrijf in uw regio van toepassing zijn. ■ In geval van twijfel door een vakkundig monteur laten aansluiten.
Plaatsen en aansluiten Aanwijzing: Bewaar schroeven en hulzen. nl Lengte van de slangen en de aansluitkabel Linkszijdige aansluiting a FP 1. Slangen uit de houders halen. a FP a FP of Aansluiting aan de rechterkant 2. Alle 4 transportbeveiligingsschroeven met een steeksleutel SW13 losdraaien en verwijderen. Hulzen verwijderen. Hierbij de aansluitkabel uit de houders halen. a FP a FP a FP 3. Afdekkingen plaatsen. Afdekkingen vast vergrendelen door op de sluithaak te drukken.
nl Plaatsen en aansluiten Watertoevoer Aansluiting : Waarschuwing Levensgevaar! Bij contact met onder spanning staande onderdelen bestaat er elektrocutiegevaar. Aqua-Stop-veiligheidssysteem niet in water onderdompelen (bevat een elektrisch ventiel). Sluit de watertoevoerslang aan op de waterkraan (26,4 mm = ¾" ) en het apparaat (bij modellen met Aquastop niet nodig, vast geïnstalleerd) op: ■ Model: Standard Aanwijzingen ■ Opmerking: wasdroogcominatie uitsluitend met koud water gebruiken.
Plaatsen en aansluiten Waterafvoer Aansluiting : Waarschuwing ■ Risico van verbranding! Bij het wassen met hoge temperaturen kunnen er bij aanraking met heet zeepsop, bijv. wanneer er heet zeepsop in een wastafel wordt gepompt, brandwonden ontstaan. Kom niet met uw handen in het hete zeepsop. ■ Attentie! Waterschade Wanneer de afvoerslang door de hoge druk van het water tijdens het afpompen uit de wastafel of van de aansluiting glijdt, kan het wegstromende water schade veroorzaken.
nl Plaatsen en aansluiten Stellen Elektrische aansluiting 1. Draai de borgmoer rechtsom los met behulp van een sleutel. 2. Controleer de horizontale positie van de was-droogcombinatie m.b.v. een waterpas en pas deze zo nodig aan.Stel de hoogte in door aan de voetjes van het apparaat te draaien. Aanwijzing: Alle vier de apparaatvoetjes moeten stevig op de vloer staan. De was-droogcombinatie mag niet kunnen wiebelen! 3. Draai de borgmoer vast tegen de behuizing.
Plaatsen en aansluiten Vóór de eerste was/het eerste drogen De was-droogautomaat werd voor het verlaten van de fabriek grondig gecontroleerd. Om eventuele restjes water van het testen te verwijderen, het programma Pluizen spoelen de eerste keer zonder wasgoed laten draaien. Aanwijzingen ■ De was-droogautomaat moet deskundig worden geplaatst en aangesloten. Plaatsen en aansluiten ~ Blz. 13 ■ De beschadigde was-droogautomaat nooit in bedrijf nemen. Neem contact op met de servicedienst ~ Blz.
nl Kort overzicht van de belangrijkste punten Y Kort overzicht van de belangrijkste punten Kort vezichtvandeblangrijkstepun 1 @ Stekker in wandcontactdoos doen. Kraan opendraaien. @ Deur van wasdroogcombinatie openen. -------- 2 @ Het was-/ droogprogramma kiezen. @ Pas indien gewenst de programma-instelling aan en/of kies aanvullende functies. -------- 3 @ Max. belading in het displayveld. @ Sorteer het wasgoed. @ Doe het in de machine. @ FODFN Wasmiddellade openen.
Het apparaat leren kennen nl * Het apparaat leren kennen Was-/droogautomaat Hetaprtlernk # 6 7 Wasmiddellade Bedieningspaneel/ display 8 Deur met greep 9S Deur openen 9T Deur sluiten @ Serviceklep ( 0 21
nl Het apparaat leren kennen Bedieningspaneel Voorinstellingen van het gekozen programma wijzigen en extra functies kiezen: ( Programma kiezen. De knop kan in beide richtingen worden gedraaid. Om de wasdroogcombinatie uit te zetten, de programmakiezer op $ Uit zetten. 0 De toetsen kiezen om de voorinstellingen te wijzigen ~ Blz. 37 De toetsen kiezen voor extra functies. ~ Blz. 39 22 # 8 Display voor instructies @ Programma starten.
Het apparaat leren kennen nl Display Indicaties van het programma # + ( Temperatuur voor het wasprogramma Ž (koud) – 90° Temperatuur in °C 0 Programma-instructies 1:50* Programmaduur na programmaselectie in h:min (uren:minuten). 1 – 24 h Klaar in tijd over h (h=uur). 7.0 kg* Max. belading voor het gekozen programma 0 – 1500 0* Centrifugetoerental in omwentelingen per minuut.
nl Het apparaat leren kennen @ Programma-instructie en w brandt aanvullende functie symbolen w knippert Aan, wanneer de kinderbeveiliging is geactiveerd ~ Blz. 30 De kinderbeveiliging is geactiveerd, de programmakiezer is verdraaid of toetsen zijn ingedrukt. Õ brandt Wanneer de deur vergrendeld is Õ knippert Bij het drukken op de toets Start/Bijvullen voor het starten van het programma, wanneer de deur niet goed gesloten is. | brandt Waterdruk te laag. Dit leidt tot een langere programmaduur.
Wasgoed Z Wasgoed Wasgoed voor het wassen voorbereiden Wasgoed Wasgoed sorteren aan Sorteer uw wasgoed overeenkomstig de verzorgingsinstructies en instructies van de producent zoals aangegeven op de textiellabels: ■ Soort weefsel/vezels ■ Kleur Aanwijzing: Wasgoed kan verkleuren of niet goed schoon worden.Was wit en gekleurd wasgoed afzonderlijk. Was nieuw bont wasgoed de eerste keer gescheiden.
nl ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ Wasgoed Alle zakken legen. Vreemde voorwerpen verwijderen. Metalen voorwerpen (zoals paperclips etc.) verwijderen. Broeken, gebreid wasgoed en tricot, bijv. T-shirts of sweatshirts moeten binnenstebuiten gewassen worden. Controleer of BH’s met beugel in de wasmachine gewassen mogen worden. Tere weefsels in een wasnet wassen (panty’s, BH’s met beugel). Ritssluitingen sluiten, overtrekken dichtknopen. Zand uit zakken en omslagen borstelen.
Apparaat bedienen 1 Apparaat bedienen Was-/droogautomaat voorbereiden Apart bedin De wasdroogcombinatie werd vóór het verlaten van de fabriek getest. Om het resterende water van het testen te verwijderen moet de eerste wasbeurt zonder wasgoed met het programma Pluizen spoelen worden uitgevoerd. Vóór de eerste was/het eerste drogen ~ Blz.
nl Apparaat bedienen Aanwijzingen ■ Opties kunnen al naar gelang de programmavoortgang worden geselecteerd, gedeselecteerd of gewijzigd. ■ Alle toetsen zijn gevoelig, licht aanraken is voldoende. Bij kiezen en vasthouden van de toetsen °C Temp., 0 T/min, û Klaar in worden de instelmogelijkheden automatisch na elkaar weergegeven. Wijzigen van de voorinstelling van een wasprogramma, bijv. wastemperatuur: ■ Toets °C Temp. selecteren, om de gewenste wastemperatuur in te stellen.
Apparaat bedienen Aanwijzingen ■ Grote en kleine stukken wasgoed samen in de trommel doen. Wasgoed met verschillende grootte verdeelt zich beter bij het centrifugeren. Individuele stukken wasgoed kunnen tot onbalans leiden. ■ Houd de aangegeven maximale belading aan. Overbelading vermindert het wasresultaat en bevordert kreukvorming. Dosering 1. Voorgesorteerd wasgoed uit elkaar gevouwen in de trommel doen. 2. Let erop dat er geen wasgoed tussen vuldeur en rubberen manchet ingeklemd raakt.
nl Apparaat bedienen Aanwijzingen ■ Houd u bij het doseren van alle wasmiddelen, reinigingshulpmiddelen, verzorgingsproducten en reinigingsmiddelen altijd aan de aanwijzingen van de fabrikant. ■ Dikvloeibare wasverzachters en conditioneringsmiddelen dienen altijd te worden verdund met water. Hierdoor worden verstoppingen voorkomen. ■ Wees voorzichtig bij het openen van de wasmiddellade wanneer de machine draait.
Apparaat bedienen Wasgoed bijvullen Na de programmastart kan men naar behoefte was toevoegen of uitnemen. Toets Start/Bijvullen kiezen. De wasdroogcombinatie controleert of bijvullen mogelijk is. Aanwijzingen ■ Bij een hoge waterstand, een hoge temperatuur of een draaiende trommel blijft de vuldeur om veiligheidsredenen vergrendeld en is bijvullen niet mogelijk. Wanneer op het display het volgende wordt weergegeven: Õ brandt ~ Bijvullen niet mogelijk.
nl Apparaat bedienen Aanwijzingen ■ Het programma wordt met het afpompen van het water en met het centrifugeren van het wasgoed voortgezet (het standaardcentrifugetoerental kan tevoren gewijzigd worden). ■ Als alleen het water afgepompt moet worden ca. 1 minuut na de programmastart de toets Start/ Bijvullen indrukken, voordat het centrifugeren begint. Het programma wordt onderbroken en de deurvergrendeling wordt opgeheven. Het wasgoed kan uit de trommel gehaald worden.
Programma-overzicht nl / Programma-overzicht Programma's op de programmakiezer Progam-verzicht Programma/Soort wasgoed Opties/Aanwijzingen Programmanaam maximale belading conform Korte toelichting bij het programma en voor welke textielsoorten het EN50229 geschikt is.
nl Programma-overzicht Programma/Soort wasgoed Opties/Aanwijzingen Outdoor/Impregneren max. 1.0 kg/1.0 kg Waterdichte- en outdoorkleding met een membraanlaag en wateraf- Ž (koud) – 40 °C stotende textielsoorten. 0 – 800 T/min (, ¦, l » Overhemden/Blouses max. 2.0 kg/2.0 kg Geschikt voor overhemden/blouses van katoen, linnen, synthetische Ž (koud) – 60 °C vezels of gemengde weefsels.
Programma-overzicht Programma/Soort wasgoed Opties/Aanwijzingen Wol h Hand-en machinewasbaar textiel van wol of met wolaandeel. Bijzonder voorzichtig wasprogramma om krimpen van het wasgoed te voorkomen, met langere programmapauzes (het textiel rust in het sop). Aanwijzing: ■ Wol is een dierlijk product, bijv. angora, alpaca, lama, schaap. ■ Een machinewasmiddel gebruiken dat geschikt is voor wol. max. 2.0 kg/ – Fijne was/zijde Voor fijne, wasbare textiel, bijv.
nl Programma-overzicht Droogtabel Geschatte droogtijd in min Soort belading Aanbevolen Belading voor droogtemperatuur drogen (kg) Katoen/Bonte was (Kleurecht textiel van katoen of linnen, zoals ondergoed, T-shirts, truien, theedoeken, badstof handdoeken, bedlakens, tafelkleden, werkkleding, badlakens) Drogen Kreukherstellend (Textiel van Voorzichtig drosynthetische- of gemengde weef- gen sels zoals overhemden, sportkleding) Droogprogramma Drogen (Tijdprogramma) ± ± ± ± ± ± ± 36 0.5 - 2.
Standaardinstellingen van het programma wijzigen Stijven Aanwijzing: Het wasgoed mag niet met wasverzachter gespoeld zijn. Stijven in alle wasprogramma's met vloeibaar stijfsel. Doseer het stijfsel volgens instructies van de fabrikant in het compartiment M (eventueel eerst schoonmaken). Verven/Ontkleuren Verf uitsluitend in het huishouden gebruikelijke hoeveelheden.
nl Standaardinstellingen van het programma wijzigen û Klaar in 8: De Klaar in tijd (programma-einde) vastleggen. Aanwijzing: Bij selectie van het programma wordt de betreffende programmaduur weergegeven. De programmaduur wordt bij een lopend programma automatisch aangepast, wanneer bijv. vanwege wijzigingen in de programmavoorinstellingen een wijziging van de programmaduur noodzakelijk is. Vóór de programmastart kan het programma-einde in stappen van 1 uur tot maximaal 24h vooringesteld worden.
Kiezen van extra functies nl \ Kiezen van extra functies U kunt de gewenste extra functies door het drukken op de betreffende toets kiezen. Kieznvaxtrfuncties ( speed (: Om in kortere tijd te wassen bij een wasresultaat vergelijkbaar met het standaardprogramma. Aanwijzing: De maximale belading niet overschrijden. Programma-overzicht~ Blz. 33 ¦ eco 0: Energiezuinig wassen, door verlagen van de temperatuur terwijl een constant wasresultaat wordt behaald.
nl Signaal M Signaal Signal Geluidssterkte van het signaal instellen 1. Instellingsmodus voor geluidssterkte signaal activeren Op $ Uit zetten 2. 1 stap met de wijzers van de klok mee. Op Start/Bijvullen 1 stap met de wij- loslaten drukken en ingezers van de klok drukt houden en mee. a) Volume voor instructiesignalen instellen Toets û Klaar in indrukken en volume instellen 2. of Op $ Uit zetten om de instelmodus voor het signaalvolume te verlaten.
Reinigen en onderhouden 2 Reinigen en onderhouden :Waarschuwing Gevaar van elektrische schok!! Bij contact met onder spanning staande onderdelen bestaat er levensgevaar. Schakel het apparaat uit trek de stekker uit het stopcontact. Reingeondrhu : Waarschuwing Kans op vergiftiging! Door oplosmiddel houdende reinigingsmiddelen, bijv. wasbenzine in de was-droogautomaat kunnen giftige dampen ontstaan. Gebruik geen oplosmiddelhoudende reinigingsmiddelen.
nl Reinigen en onderhouden Afvoerpomp verstopt : Waarschuwing Risico van verbranding! Zeepsop wordt heet bij het wassen op hoge temperaturen. Door contact met heet zeepsop kunnen brandwonden ontstaan. Laat het zeepsop afkoelen. 1. De waterkraan dichtdraaien, zodat er geen water meer toestroomt dat via de afvoerpomp afgevoerd moet worden. 2. Apparaat uitschakelen. Stekker uit het stopcontact halen. 3. Serviceklep openen en verwijderen. 5. Pompdeksel voorzichtig losschroeven, er kan restwater uit lopen.
Reinigen en onderhouden Afvoerslang aan de sifon verstopt 1. Draai de programmakiezer op $ Uit. Trek de voedingskabel uit het stopcontact. 2. Maak de slangclip los, verwijder voorzichtig de afvoerslang. Er kan restwater uitlopen. 3. Reinig de afvoerslang en het sifoninsteekeinde. nl 5. Zeef van de waterkraan reinigen: Slang loskoppelen van de kraan. Zeef met een borsteltje reinigen. 6.
nl Storingen en hoe deze te verhelpen 3 Storingen en hoe deze te verhelpen Noodontgrendeling, bijv. bij stroomstoring Storingehodezt verhlpn bijv. bij stroomstoring Het programma loopt door als er weer stroom is. Als het wasgoed toch uit de trommel gehaald moet worden, dan kan de deur van de wasdroogcombinatie geopend worden zoals hierna beschreven: : Waarschuwing Risico van brandwonden!! Bij het wassen met hoge temperaturen kunnen er bij aanraking met heet sop en wasgoed brandwonden ontstaan.
Storingen en hoe deze te verhelpen nl Aanwijzingen op het display Aanwijzing Oorzaak / Oplossing Õ ■ ■ Knippert snel + Signaaltoon: De deur werd bij een te hoog waterpeil geopend. Deur sluiten en het programma met de toets Start/Bijvullen hervatten of het programma Afpompen kiezen. Knippert langzaam: Deurvergrendelingstemperatuur te hoog om de deur te openen. Ca. 30 seconden wachten tot de deurvergrendeling is afgekoeld.
nl Storingen en hoe deze te verhelpen Storingen Waswater wordt niet weggepompt. Oorzaak / Oplossing ■ ■ ■ Water in de trommel niet zichtbaar. Centrifugeresultaat niet naar tevredenheid. Wasgoed nat/te vochtig. - - - - (Rinse stop (Spoelstop) = zonder eindcentrifugeren) gekozen? Afvoerpomp schoonmaken ~ Blz. 42 Afvoerpijp en/of afvoerslang schoonmaken. Niets aan de hand – Het water bevindt zich onderin en is daardoor niet te zien.
Storingen en hoe deze te verhelpen nl Storingen Oorzaak / Oplossing Centrifugeergeluiden tijdens het drogen. Dit is een innovatief procédé, thermocentrifugeren genaamd, om het energieverbruik tijdens het drogen te verlagen. Pluizen op het gewassen wasgoed gevonden. Het programma Pluizen spoelen Ž (koud) zonder wasgoed draaien, om pluizen te verwijderen, welke zich tijdens de vorige droogcyclus in de trommel hebben opgehoopt. Geluid van instromend water bij het drogen.
nl Servicedienst 4 Servicedienst J Technische gegevens Als u de storing niet zelf kunt verhelpen, Storingen, wat te doen? , neem dan contact op met de Servicedienst. Wij vinden altijd een passende oplossing, ook om een onnodig bezoek van de monteur te voorkomen. Geef a.u.b. aan de Servicedienst het typenummer (E-Nr.) en het fabricagenummer (FD) op.
Verbruikswaarden nl [ Verbruikswaarden Verbuikswarden Programma Optie Belading Energiever(kg) bruik *** (kWh) Katoen 20 °C* 7,0 Katoen 40 °C* Katoen 60 °C Waterverbruik *** (liter) Programmaduur *** (h) 0,30 77 7,0 1,08 77 3 7,0 1,38 77 3] Katoen 90 °C 7,0 2,35 87 3 Kreukherstellend 40 °C* 4,00 0,76 65 2 Snel + Mix 40 °C 4,00 0,62 46 1] Fijne was/zijde 30 °C 2,00 0,16 36 ¾ Wol h 30 °C 2,00 0,20 40 ¾ Drogen 4,00 2,50 21 3 Voorzichtig drogen 3 2,50 1,49 2
6
6
Aqua-Stop-garantie Alleen voor apparaten met Aqua-Stop Als aanvulling op de garantieregeling wordt u schadeloos gesteld als aan onderstaande voorwaarden wordt voldaan: 1. Als door een fout in het Aqua-Stop-systeem waterschade wordt veroorzaakt, dan vergoeden wij de schade van particuliere gebruikers. 2. De aansprakelijkheidsgarantie geldt voor de levensduur van het apparaat. 3.
