User manual

Instrukcja użytkownika Licznik Geigera Radex RD1503 www.conrad.pl

Strona 28 z 45

Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Franciszka Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska

www.conrad.pl

G-M, który użyty jest w doświadczeniu, promieniowanie β wchodzi do obszaru czynnego

licznika poprzez bardzo cienkie okienko wykonane z miki (rys.1). Schemat połączeń licznika G-

M z aparaturą pomiarową przedstawiono na rys.2 .

Rys.1. Licznika G-M.

W dużym uproszczeniu, działanie licznika można opisać następująco. Cząstka naładowana po

przejściu przez okienko jonizuje gaz zawarty pomiędzy elektrodami. W wyniku jonizacji

atomów powstają elektrony, które dążą do anody oraz jony dodatnie poruszające się w

kierunku katody. Najsilniejsze pole elektryczne znajduje się w pobliżu anody. Przy

odpowiednio wysokim napięciu przyłożonym do elektrod, natężenie pola jest tak duże, że

elektrony uzyskują pomiędzy kolejnymi zderzeniami z 2 atomami gazu energię wystarczającą

do jonizacji. Powstałe w wyniku tego elektrony mogą wywoływać dalszą jonizacje gazu.

Proces jonizacji rozwija się więc lawinowo. Jest on podtrzymywany przez:

a) promieniowanie ultrafioletowe wzbudzonych cząstek gazu, które w zjawisku

fotoelektrycznym uwalnia dalsze elektrony,

b) jony dodatnie, które zbliżając się do katody wyrywają z niej elektrony.

Celem powstrzymania wyładowania ciągłego dodaje się do gazu roboczego niewielkie ilości

gazu o cząsteczkach wieloatomowych (np. pary alkoholu), które pochłaniają promieniowanie

ultrafioletowe i zapobiegają wybijaniu elektronów z katody. W ten sposób wyładowanie

samoistnie gaśnie i licznik jest gotowy do rejestracji następnej cząstki. Tak więc, wpadnięciu

cząstki naładowanej do licznika towarzyszy krótkotrwały przepływ prądu przez detektor.

W związku z tym powstaje zmiana napięcia na oporze R włączonym w obwód licznika (rys.2).

Impuls napięcia poprzez kondensator C jest przesyłany do przelicznika. Warto zwrócić uwagę,

że:

a) amplituda impulsów nie zależy od energii traconej przez cząstkę w liczniku. Tak więc licznik

G-M może być wykorzystany jedynie do liczenia cząstek.

b) amplituda impulsów zależy od napięcia przyłożonego do licznika. Im wyższe napięcie tym

większa amplituda impulsów. Więcej informacji na temat licznika G-M znaleźć można

w [1],[2],[3],[4]. Patrz także Encyklopedia Fizyki t.1.