HP Designjet Z2100 Series - User Guide

Renk nedir?
Dünyayı, ilk bakışta basitçe çevremizi algılama şeklimizin bir yönünü oluşturan renklerin içine daldırılmış
olarak görürüz. Bu nedenle renk özneldir. Biraz daha incelediğimizde renk deneyimlerinin, gözlerimize
gönderilen sinyallerle tetiklenen beyin faaliyetleriyle yakından ilişkili olduğunu anlıyoruz. Bu sinyaller,
gözlerimizden gelen ve doğrudan deneyimlediklerimiz arasındaki ilişkiyi oluşturan karmaşık ve
birbirleriyle oldukça bağlantılı bir dizi işlem aşama sıralamasından geçer. Gözler tarafından gönderilen
sinyaller gözlerimizin arkasında sıralanmış ışığa duyarlı hücrelere bağlıdır ve her biri farklı fiziksel
özelliklere sahip elektromanyetik ışınıma (dalgaboyları) duyarlı üç türe aittir. Bu elektromanyetik ışınıma
ışık adı verilir ve nesnelerin taşıdıkları belirli renkler ışıkla olan etkileşim şekillerine (yayılım, yansıtma,
emilim, iletim, saçılım vs.) bağlıdır.
Kişisel renk deneyimlerimiz aynı zamanda geçmiş deneyim ile hafızalarımızdan ve deneyimlerimizi ifade
etme şeklimizden de etkilenir. Son olarak, aydınlatma, manzaranın içeriği veya diğer renklerin yakınlığı
gibi çevresel etkenlerin de sahip olduğu etki, belirli bir görüntüyü görme veya göreceğimiz renklerin
temel kısmını yazdırma şeklimizi belirler. Tüm bu etkenlerdeki farklılıklar (insanlar arasındaki fizyolojik
farklılıklardan geçmiş deneyim, hafıza ve dil eğilimlerindeki farklılıklara kadar), tek bir cisimden yansıyan
aynı ışığa tepki olarak bile insanların renkler hakkında farklı yorum yapmalarına yol açabilir. Ancak
kişilerin rengi algılama şekilleri arasında birçok benzerlik de bulunur ve özen gösterildiğinde diğerlerinin
de üzerinde anlaşacağı belirli yargılara varma olasılığı vardır. Sonuç olarak rengin ışık, cisimler ve gören
kişi arasındaki etkileşimin bir sonucu olduğunu ve oldukça karmaşık ve son derece öznel bir doğa olayı
oluşturduğunu söyleyebiliriz.
Sorun: Bilgisayar dünyasında renk
Yazıcı, ekran, projektör ve televizyon gibi renk görüntüleme aygıtları farklı yollarla ve farklı malzemeler
(renklendiriciler) kullanarak renkleri oluşturur. Ekranlar örneğin kırmızı (uzun dalgaboyu), yeşil (orta
dalgaboyu) ve mavi (kısa dalgaboyu) yayan renklendiriciler kullanır; beyaz renk çıktısı almak için bu üç
renklendiricinin hepsinin kullanılması ve siyah için hiçbirinin kullanılmaması (hiç ışık yayılmaması için)
gerekir. Işık yayan renklendiriciler kullanan aygıtlara, bu aygıtlardan çıkan ışık gören kişinin gözlerine
gidene kadar eklendiği için eklemeli denir. Diğer taraftan yazıcılar üzerilerinde ışıyan ışığın parçalarını
emen malzemeler kullanır ve bu emilim nedeniyle bunlara çıkarımsal denir. Tipik yazıcılarda cam göbeği
(kırmızı emilimi), macenta (yeşil emilimi) ve sarı (mavi emilimi) mürekkepleri ile tüm dalgaboylarındaki
ışığı emen ek siyah mürekkep kullanılır. Bir yazıcı ile beyaz renk elde etmek için bir kağıdı aydınlatan
ışığın hiçbirinin emilmemesini ve siyah için tüm mürekkebin varolan ışığın tümünü emmek için
kullanılması gerekir.
Renk görüntüleme aygıtlarının çıktısını kontrol etmek için normalde aşağıdaki renk boşlukları kullanılır:
RGB (Red-Kırmızı, Green-Yeşil ve Blue-Mavi), tipik olarak eklemeli aygıtlarda kullanılan renk
boşluğudur. Renk, kırmızı, yeşil ve mavi renklendiricilerin bir birleşimi olarak temsil edilir ve tüm bu
birleşimler seçilen aygıtın renk aralığını (renk gamı) oluşturur.
Not Çıkarımsal aygıtlar RGB verileri ile de kontrol edilebilir ve özellikle yazıcınızın siyah
mürekkebini kullanmayı kontrol etmeniz gerekmediğinde verimli bir seçenektir.
CMYK (Cam Göbeği, Macenta, Sarı ve Siyah) yazıcılar veya matbaa makineleri gibi çıkarımsal
aygıtların renk uzayıdır. Renkler, cam göbeği, macenta, sarı ve siyah (K) mürekkeplerin bir birleşimi
56 Bölüm 6 Renk Yönetimi TRWW
Renk Yönetimi