User manual

bazy, zacznie przewodzić prąd, włączając diodę świecącą. Do drugiego tranzystora podłączony jest
wstępnie tranzystor wzmacniacza T1, dostarczający do niego prąd bazy.
Do tranzystora wejściowego T1 prąd bazy doprowadzany jest natomiast zawsze w przypadku
zbocznikowania styków czujnikowych. W tym celu wystarczająca jest już wysokoomowa oporność
suchej skóry. Jeżeli opuszki palców są dość wilgotne, oporność spada do kilku kiloomów; wówczas
nawet kilka osób może utworzyć łańcuch, chwytając się za ręce w celu aktywowania diody świecącej.
Potencjometr na wejściu służy do regulacji czułości. O ile w przypadku kłamstwa nastąpi wygięcie
pasów pionowych, należy obrócić potencjometr w lewo w celu zredukowania czułości. Przy
przekręceniu do oporu w prawo uzyskuje się maksymalną czułość.
Można nawet w przybliżeniu ustalić czułość tego układu. Przy wielkości wzmocnienia prądu stałego
ok. 250 przez zastosowane tranzystory - po pomnożeniu tej wartości dla T2 oraz T3 uzyskuje się
powyżej 60 000.
Włączenie diody świecącej wymaga 5 ...10 mA; prąd o tym natężeniu dostarczany jest przez parę
tranzystorów T2/T3 w momencie doprowadzenia do bazy T2 ok. 5 ...10
µ
A. Przy potencjometrze
obróconym w prawo do oporu (maksymalna czułość) w celu doprowadzenia do T1 wymaganego
napięcia początkowego 0,7 V wystarczy oporność na wejściu 5 ... 10 M
Ω
.
Innymi słowy – zmostkowanie zestyków wejściowych nie wymaga bynajmniej wilgotnego palca, gdyż
jego wartość kształtuje się na poziomie 1000 razy niższym niż to konieczne do zadziałania układu. W
praktyce należy więc odpowiednio przykręcić potencjometr (redukując czułość) w celu umożliwienia
„wypowiedzi” na temat zmiany oporności skóry. Kondensator równoległy do odcinka baza-emiter
tranzystora T1 zapobiega „przechwytywaniu” sygnałów zakłóceniowych przez wejście
wysokooporowe.
Montaż podzespołów należy rozpocząć od zainstalowania czterech rezystorów, które można
zidentyfikować w oparciu o listę dostarczonych części. Po wstawieniu podzespołów należy lekko
rozchylić ich nóżki, aby zapobiec wypadaniu części przy przekręcaniu płytki. Zalutować końcówki
drutowe i odciąć szczypcami do cięcia drutu.
Kondensator nie ma ściśle wyznaczonej pozycji montażowej. Również jego nóżki należy rozgiąć po
przepuszczeniu przez płytkę, zalutować i zamknąć. W przypadku potencjometru zaleca się w
pierwszym rzędzie przylutować pojedyncze wyprowadzenie w celu ustawienia podzespołu przed
ostatecznym wbudowaniem.
Jedna z nóżek diody świecącej jest nieco krótsza w celu oznaczenia strony katody, co odpowiada
poprzecznej kresce na schemacie ideowym oraz białemu polu na schemacie montażowym. Należy
uwzględnić właściwą biegunowość, gdyż w przeciwnym wypadku dioda w ogóle nie będzie świecić.
Często zdarza się, że tranzystory zostają źle przylutowane ze względu na asymetryczne odgięcie ich
nóżek, chociaż wystarczy jedynie wcisnąć podzespoły w rozmieszczone w obrębie trójkąta otwory.
Po przylutowaniu zacisków bateryjnych należy skontrolować całość układu na ewentualne błędy w
lutowaniu lub zamontowaniu podzespołów. Następnie podłączyć blok baterii 9 V i przetestować układ.
Niezależnie od pozycji potencjometru dotknięcie styków wejściowych musi spowodować zadziałanie
diody świecącej.
Można również przeprowadzić test dodatkowy, ile osób maksymalnie może utworzyć łańcuch rąk,
zanim dioda przestanie być załączana.
Dane techniczne
Wejście:
Wyjście:
Zadziałanie:
Napięcie robocze
Pobór prądu:
Wymiary:
styki czujnikowe
dioda świecąca
od oporności stykowej 1 M
Ω
ΩΩ
Ω
4,5 ...9 V=
ok. 10 mA
40 x 25 mm
Uwaga!
Dokładne zapoznanie się z tą instrukcją montażu przed przystąpieniem do pracy pozwoli z góry
uniknąć błędów, których usunięcie wymaga później w najlepszym wypadku wielu nakładów