User manual
19 Toets debouncen
Het deurtje nummer 19 brengt een weerstand met 2,2kΩ (rood, rood, rood) aan het licht. Daarmee
hebt u nog een weerstand voor een grotere helderheid. De wezenlijke wijziging van de proef is een
aanvullende condensator parallel aan de ingang OSC1. Deze dient voor het debouncen van de toets.
Daarmee wordt nu met elk indrukken van de toets precies één impuls geteld. Na steeds acht impulsen
wijzigt de uitgang Q4. En steeds na 128 impulsen bereikt de teller weer zijn uitgangstoestand. Daarmee
heeft men een betrouwbare gebeurtenisteller.
De 4060 kan impulsen tellen, die korter zijn dan een microseconde. De condensator van 100nF heeft
samen met de weerstand van 10kΩ een duizend keer langere tijdsconstante van één milliseconde. Zo
lang duurt het dus tot de condensator zich na het openen van het contact heeft ontladen. Hoewel het
bouncen van de toets wezenlijk sneller is, herkent de teller steeds slechte één impuls. Deze betrouwba-
re 4 bit teller kan ook grotere getallen weergeven, wanneer men de hoogwaardige uitgangen gebruikt.
In totaal moet de toets 16.384 keer worden ingedrukt tot alle uitgangen inclusief Q14 weer hun
uitgangspositie bereiken.
20 Meerdere flitspatronen
open het deurtje nummer 20 en neem een weerstand met 1kΩ (bruin, zwart, rood) eruit. Daarmee
hebt u de juiste weerstand voor maximale helderheid. Ditmaal zal er een zeer bijzonder flitspatroon
ontstaan. Elke gele LED knippert vier keer achter elkaar en pauzeert dan; in deze pauze knippert de
andere LED. De beide rode LEDs knipperen vaak één keer en maken dan een langere pauze.
Het bijzondere flitspatroon ontstaat, omdat de LEDs slechts in één richting stroom leiden. De onderste
gele LED licht slechts op wanneer Q7 net is uitgeschakeld en Q4 net is ingeschakeld. Zo kan men met
LEDs op verdere uitgangen zeer verschillende patronen produceren. overigens is het in dit geval
toegestaan om LEDs ook zonder weerstand direct tussen twee uitgangen te schakelen. De uitgangstran-
sistoren van de 4060 hebben bij een bedrijfsspanning van 9V een on-weerstand van ongeveer 300Ω.
Beide uitgangen samen hebben daarmee een weerstand van 600Ω. Daaruit ontstaat een LED-stroom
van rond 10 mA, die nog duidelijk onder de toegestane 20 mA ligt.
21 Vier helderheidsfasen
Er bevindt zich een bijzonder felle groene LED achter deurtje nummer 21. Deze moet tijdens deze proef
in fasen feller worden. Er zijn vier helderheidsfasen, 0, 1, 2 en 3, die na elkaar worden doorlopen. De
rode LED geeft gelijktijdig de maat aan.
De functie van het circuit komt overeen met een digitaal-analoogomvormer, die digitale getallen omzet
in analoge spanningen of stromen. Q7 schakelt een grote stroom door de 1 kΩ weerstand in en uit.
Daarmee ontstaat een grote helderheidsfase. Daarnaast schakelt Q6 een kleinere stroom door de 2,2
kΩ weerstand in en uit, die wordt toegevoegd aan de grotere stroom. Zo ontstaan in totaal vier
helderheidsfasen.