fx-82MS fx-83MS fx-85MS fx-270MS fx-300MS fx-350MS Gebruiksaanwijzing D http://world.casio.
CASIO ELECTRONICS CO., LTD. Unit 6, 1000 North Circular Road, London NW2 7JD, U.K.
NEDERLANDS Verwijderen en terugplaatsen van het deksel van de calculator • Voordat u begint .....1 Houd het deksel zoals aangegeven in de afbeelding en trek het toestel uit het deksel. • Nadat u klaar bent .....2 Houd het deksel zoals aangegeven in de afbeelding en trek het toestel uit het deksel. • Schuif het toestel altijd met de kant van het toetsenbord als eerste. Nooit het deksel inschuiven met de kant met de display als eerste. .....1 .....
Veiligheidsmaatregelen Zorg ervoor de volgende veiligheidsmaatregelen aandachtig door te lezen alvorens deze calculator te gebruiken. Berg deze gebruiksaanwijzing op voor latere naslag. LET OP Dit symbool wordt gebruikt om informatie aan te geven die, indien zij genegeerd wordt, kan leiden tot materiële schade. Batterijen • Mocht u de batterijen uit de calculator halen, berg ze dan op een veilige plaats op waar er geen gevaar bestaat dat kleine kinderen ze kunnen pakken en per ongeluk inslikken.
Als afval weggooien van de calculator • Gooi de calculator nooit weg door hem als afval te verbranden. Hierdoor kunnen namelijk bepaalde componenten plotseling barsten en het gevaar op brand en letsel met zich meebrengen. • De displays en afbeeldingen (zoals de toetsmarkeringen) in de gebruiksaanwijzing zijn enkel bedoeld ter illustratie en kunnen ietwat afwijken van de werkelijkheid. • De inhoud van deze gebruiksaanwijzing kan zonder berichtgeving vooraf worden gewijzigd.
• Bij een lage batterijspanning kan de geheugeninhoud door de war raken of geheel verloren gaan. Houd altijd geschreven notities bij van alle belangrijke data. • Vermijd het gebruik en het opbergen op plaatsen die blootstaan aan extreme temperaturen. Lage temperaturen kunnen een trage reactie van de display of zelfs totaal uitblijven van een reactie veroorzaken, waardoor ook de levensduur van de batterijen wordt verkort.
Inhoudsopgave Verwijderen en terugplaatsen van het deksel van de calculator......................... 1 Veiligheidsmaatregelen .......................... 2 Voorzorgsmaatregelen voor het hanteren van de batterij .......................... 3 Tweeregelige display .............................. 7 Alvorens te beginnen met het uitvoeren van de berekeningen... .......... 7 kFuncties ................................................................. 7 kInvoercapaciteit ................................................
Berekeningen met wetenschappelijke functies .................................................. 18 kTrigonometrische/invers trigonometrische functies ................................................................ kHyperbolische/invers hyperbolische functies ....... kGewone en natuurlijke logaritmes/ antilogaritmen ......................................................
Tweeregelige display De tweeregelige display maakt het mogelijk de rekenformule en het antwoord tegelijkertijd te checken. • De eerste regel toont de rekenformule. • De tweede regel toont het antwoord. Een komma wordt na elke drie cijfers getoond wanneer het integer gedeelte van de mantisse meer dan drie cijfers heeft.
• In deze gebruiksaanwijzing wordt de naam van de functie die u dient in te schakelen om de beschreven berekeningen uit te voeren aangegeven in de hoofdtitel van elk hoofdstuk. Voorbeeld: SD Statistische berekeningen REG Opmerking! • Druk op A B 2 (Mode) = om de rekenfunctie en de instellingen terug te stellen op de oorspronkelijke defaults die hieronder worden aangegeven.
k Maken van correcties tijdens het invoeren • Verplaats de cursor m.b.v. de e en r toetsen naar de gewenste plaats. • Druk op de [ toets om het nummer of de functie op de huidige cursorpositie uit te wissen. • Druk de A K toetsen in om naar een invoegcursor t te veranderen. Bij invoeren van iets terwijl de invoegcursor in de display te zien is, wordt ingevoerd op de plaats van de invoegcursor. • Door op de A K toetsen of op de = toets te drukken wordt teruggegaan naar de normale cursor.
k Foutvinder • Bij indrukken van de r of e toets na optreden van een fout, wordt de berekening getoond met de cursor op de plaats waar de fout plaatsvond. k Meervoudige opdrachten Een meervoudige opdracht is een expressie die gevormd wordt door twee of meer kleinere expressies die door een dubbele punt (:) worden verenigd. • Voorbeeld: Om 2 + 3 op te tellen en het resultaat te vermenigvuldigen met 4 2+3p\g-4= = 2+ 3 Ans×4 5. Disp 20.
u Norm 2 Bij Norm 2 wordt exponentiële notatie automatisch gebruikt voor integers met meer dan 10 cijfers en decimale waarden met meer dan negen decimale plaatsen. • Alle voorbeelden in deze gebruiksaanwijzing tonen berekeningen die gemaakt zijn met het Norm 1 formaat. k Symbolen voor decimale punt en scheidingsteken U kunt het display instelscherm (Disp) gebruiken om de symbolen te specificeren die u wilt gebruiken voor de decimale punt en het scheidingsteken bij elke drie cijfers.
Basisberekeningen COMP k Rekenkundige berekeningen Schakel de COMP functie in m.b.v. de F toets wanneer u basis berekeningen wilt uitvoeren. COMP ............................................................. F 1 • Negatieve waarden binnen berekeningen dienen binnen haakjes te staan. Zie “Volgorde van de bewerkingen” voor details. • Het is niet nodig om de negatieve exponent binnen haakjes te zetten. sin 2,34 10–5 → S 2.
1 1 C 2 + 1.6 = 1,6 2,1 2 • Resultaten van berekeningen waar breuken en decimale waarden gemengd worden zijn altijd decimaal. • Voorbeeld 4: uOmrekening decimale waarden ↔ breuken • Gebruik de onderstaande bewerking om rekenresutaten tussen decimale waarden en breukwaarden om te rekenen. • Merk op dat omrekeningen wel 2 seconden kunnen duren. 3 • Voorbeeld 1: 2,75 2 (Decimaal → Breuk) 4 2.75 = 2.75 C 2 3 4.00 11 AB 11 4.00 4 1 • Voorbeeld 2: ↔ 0,5 (Breuk ↔ Decimaal) 2 1C2= 1 2.00 C 0.
Disp 1 • Toon het keuzescherm. 1 • Druk op de cijfertoets ( 1 of 2) die overeenkomt met de te gebruiken instelling. 1(a b/c): Gemengde breuk 2(d/c): Oneigenlijke breuk • Een foutlezing treedt op wanneer u een gemengde breuk probeert in te voeren terwijl het (d/c) aanduidformaat ingesteld is.
• Voorbeeld 6: Als 300 gram wordt toegevoegd aan een testmonster dat oorspronkelijk 500 gram woog, wat is dan de gewichtsverhoging in procenten? (160%) 300 + 500 A v • Voorbeeld 7: Wat is het percentage verandering wanneer een waarde wordt verhoogd van 40 naar 46? En wat is het percentage bij verhogen naar 48? (15%, 20%) 46 , 40 A v eeeeee8= k Berekeningen met graden, minuten en seconden • U kunt sexagesimale berekeningen uitvoeren m.b.v.
1 (Fix): Aantal decimale plaatsen 2 (Sci): Aantal significante cijfers 3 (Norm): Exponentiële aanduidformaat • Voorbeeld 1: 200 7 14 200 \ 7 - 14 = 400.00 F..... 1(Fix) 3 400.00000 200 \ 7 = 28.57100 - 14 = 400.00000 (Specificeert drie decimale plaatsen) (Interne berekening wordt voortgezet met 12 cijfers.) FIX Het volgende voert dezelfde berekening uit met het gespecificeerde aantal decimale plaatsen. 200 \ 7 = 28.57100 AQ 28.57100 - 14 = 399.99400 (Intern afronden) • Druk op de F ..
• Naast de bewerking met de = toets wordt het automatische geheugen ook bijgewerkt met een nieuw resultaat telkens wanneer u de A v toetsen, de | toets, de A { toetsen of de A j toetsen gevolgd door een letter (A t/m F, of M, X of Y). • U kunt de inhoud van het antwoordgeheugen oproepen door op de g toets te drukken. • Het antwoordgeheugen kan maximaal 12 cijfers voor de mantisse en twee cijfers voor de exponent opslaan.
k Variabelen • Er zijn negen variabelen (A tot en met F, M, X en Y) die gebruikt kunnen worden voor het opslaan van data, constanten, resultaten en andere waarden. • Volg de hiervolgende bewerking om data uit te wissen die toegewezen is aan alle negen variabelen: 0 A j 1. Deze bewerking wist alle data uit die toegewezen was aan variabele A. • Voer de volgende toetsbewerking uit wanneer u de waarden wilt wissen die toegewezen zijn aan alle variabelen.
Deg Rad G r a 1 2 3 • Druk op de cijfertoets ( 1, 2 of 3 ) die overeenkomt met de hoekeenheid die u wilt gebruiken. (90° = π 2 radialen = 100 gradiënten) • Voorbeeld 1: sin 63 °52 41 0,897859012 q ..... 1(Deg) S 63 I 52 I 41 I = ( • Voorbeeld 2: cos π 3 rad 0,5 ) q ..... 2(Rad) WRAx\3T= • Voorbeeld 3: cos 1 π 2 (rad) 0,25 π (rad) 4 2 ( ) q ..... 2 (Rad) AVRL2\2T=g\Ax= • Voorbeeld 4: tan 1 0,741 36,53844577 ° q ..... 1(Deg) A g 0.
• Voorbeeld 2: In 90 (= loge 90) = 4,49980967 T 90 = TpP= Voorbeeld 3: e10 22026,46579 A U 10 = Voorbeeld 4: 101,5 31,6227766 A Q 1.5 = Voorbeeld 5: 2 3 0,125 2WD3= Voorbeeld 6: ( 2)4 16 RD2TW4= ln e 1 • • • • • Negatieve waarden binnen berekeningen dienen binnen haakjes te staan. Zie “Volgorde van de bewerkingen” voor details.
• Voorbeeld 10: Om te bepalen hoeveel verschillende waarden van vier cijfers kunnen worden verkregen met de nummers 1 tot en met 7.
• Druk op 0 n om de waarde van x en op 0 o om de waarde van y te verkrijgen. • Voorbeeld 2: Om rechte coördinaten (1, 3) om te zetten naar poolcoördinaten (r, ) (Rad) r 2 θ 1,047197551 f1P L3T= 0o • Druk op 0 n om de waarde van r en op 0 o om de waarde van te verkrijgen. k Berekeningen met bouwkundenotatie • Voorbeeld 1: Om 56.
• Ingevoerde data wordt gebruikt om waarden te berekenen voor n, Σx, Σx2, o, σn en σn-1 die u kunt oproepen met de hier vermelde toetsbewerkingen. Om dit type waarde op te roepen: Voer deze toetsbewerking uit: Σx2 AU1 Σx AU2 n AU3 o AX1 σn AX2 σn-1 AX3 • Voorbeeld: σn 1, σn, o, n, Σx en Σx2 te berekenen voor de volgende data: 55, 54, 51, 55, 53, 53, 54, 52 Tijdens de SD functie: A B 1 (Scl) = (Stat clear) 55 S n= SD 1.
• Tijdens het invoeren van data of nadat het invoeren van data voltooid is, kunt u de [ en ] toetsen gebruiken om door u ingevoerde data heen te bladeren. Als u het meervoudig invoeren van dezelfde data m.b.v. A G uitvoerde om de frequentie van de data (aantal data items) te specificeren zoals hierboven beschreven, dan worden zowel het data item als een apart scherm voor de datafrequentie (Freq) getoond wanneer u door de data bladert. • U kunt dan zo nodig de data bewerken.
• Na invoeren van statistische data tijdens de SD functie of de REG functie kunt u afzonderlijke data niet meer aanduiden of bewerken na uitvoeren van de volgende bewerkingen. Veranderen naar een andere functie Veranderen van het type regressie (Lin, Log, Exp, Pwr, Inv, Quad) Regressieberekeningen REG Gebruik de F toets om de REG functie in te schakelen wanneer u statistische berekeningen met regressie wilt uitvoeren. REG ................................................................
• De waarden die geproduceerd worden door regressieberekening hangen af van de ingevoerde waarden en resultaten kunnen worden opgeroepen m.b.v. de toetsbewerkingen die getoond worden in de navolgende tabel.
• De waarden in de bovenstaande tabellen kunnen binnen expressies gebruikt worden op dezelfde manier als wanneer u variabelen gebruikt. u Lineaire regressie • De regressieformule voor lineaire regressie is: y = A + Bx . • Voorbeeld: Luchtdruk tegen temperatuur Temperatuur Luchtdruk 10°C 15°C 20°C 25°C 30°C 1003 hPa 1005 hPa 1010 hPa 1011 hPa 1014 hPa Voer lineaire regressie uit om de termen en de correlatiecoëfficiënt van de regressieformule te bepalen voor de aangegeven data.
Temperatuur bij 1000 hPa = 4,642857143 1000 A X r r r 1 = Determinatie coëfficiënt = 0,965517241 AXrr3K= EAUr3, AU3-AX1AXr1F\ EAU3,1F= Monster covariantie = 35 u Logaritmische, exponentiële, machts en inverse regressie • Gebruik dezelfde toetsbewerkingen als bij lineaire regressie om resultaten op te roepen voor deze typen regressie. • Het volgende toont de regressieformules voor elk type regressie.
Tijdens de REG functie: r 3(Quad) A B 1 (Scl) = (Stat clear) 29 P 1.6 S 50 P 23.5 S 74 P 38.0 S 103 P 46.4 S 118 P 48.
Technische informatie k Mocht u problemen ondervinden...... Mochten de resultaten van een berekening niet zijn wat u verwachtte of wanneer een foutlezing optreedt, voer dan de volgende stappen uit. 1. Druk op de A B 2(Mode) = toetsen om alle functies en instellingen terug te stellen. 2. Controleer de formule waarmee u werkt om na te gaan dat hij klopt. 3. Schakel de juiste functie in en probeer de berekeningen opnieuw uit te voeren.
• Handeling • Ga de invoerwaarden na en zorg ervoor dat ze alle binnen het toegestane bereik vallen. Schenk in het bijzonder aandacht aan waarden in de geheugengebieden die u in gebruik heeft. Stack ERROR • Oorzaak • De capaciteit van de numerieke nesting wordt overschreden. • Handeling • Vereenvoudig de berekening. De numerieke nesting heeft 10 niveau’s en de bewerkingsnesting heeft 24 niveau’s. • Splits de berekening op in twee of meer aparte delen.
k Volgorde van de bewerkingen Bewerkingen worden uitgevoerd in de hiervolgende volgorde van prioriteit. 1 Omrekenen van coördinaten: Pol (x, y), Rec (r, θ ) 2 Type A functies: Bij deze functies wordt de waarde ingevoerd en vervolgens de functietoets ingedrukt. x3, x2, x 1, x!, ° ’ ” m, m1, m2, n Hoekeenheid conversies (DRG') 3 Machten en wortels: ^ (xy), x 4 a b/c 5 Afgekorte vermenigvuldigingen voor π, e (natuurlijk logaritme), een geheugen-naam of variabele naam: 2π, 3e, 5A, πA, enz.
k Nesten Deze calculator heeft geheugengebieden die “nesten” worden genoemd om tijdelijk waarden (numeriek nest) en opdrachten (opdrachtnest) op te slaan overeenkomstig hun prioriteit tijdens de berekening. Het numerieke nest heeft 10 en het opdrachtnest 24 niveau’s. Een nestfout (Stack ERROR) treedt op wanneer u een berekening probeert uit te voeren die zo complex is dat de capaciteit van nesting wordt overschreden.
Functies sinx Invoerbereik DEG 0 x 4,499999999 1010 RAD 0 x 785398163,3 GRA 0 x 4,999999999 1010 cosx DEG 0 x 4,500000008 1010 RAD 0 x 785398164,9 GRA 0 x 5,000000009 1010 tanx DEG Hetzelfde als bij sinx, behalve wanneer x = (2n-1) 90. RAD Hetzelfde als bij sinx, behalve wanneer x = (2n-1) π/2. GRA Hetzelfde als bij sinx, behalve wanneer x = (2n-1) 100.
Functies Invoerbereik 10 n 1 10 , 0 r n (n, r zijn integers) 0 nCr 1 [n!/{r!(n–r)!}] 1 10100 49 Pol(x, y) x , y 9,999999999 10 (x2+y2) 9,999999999 1099 99 Rec(r, ) 0 r 9,999999999 10 θ: Hetzelfde als sinx a , b, c 1 10100 °’ ” 0 b, c x 1 10100 Decimaal ↔ Sexagesimale omrekening 0°0°0° x 999999°59° x 0: –1 10100 ylogx 100 y x 0: y 0 ^(x ) 1 x 0: y n, 2n+1 (n is een integer) Echter: –1 10100 ylog x 100 x y a b/c SD (REG) y 0: x G 0, –1 10100 1/x logy 100 y 0: x 0 1 y 0: x 2n 1, n (n G 0; n
Stroomvoorziening Het type batterij dat u dient te gebruiken hangt af van het modelnummer van uw calculator. fx-85MS/fx-300MS Het TWO WAY POWER systeem accepteert twee stroombronnen, nl. een zonnecel en een knoopbatterij van het type G13 (LR44). Gewoonlijk kunnen calculators met een zonnecel enkel werken wanneer het omringende licht vrij goed is. Het TWO WAY POWER systeem stelt u echter in staat de calculator te blijven gebruiken zolang er genoeg licht is om het resultaat in de display te lezen.
fx-83MS/fx-270MS/fx-350MS Deze calculator werkt op een enkele knoopbatterij van het type G13 (LR44). uVervangen van de batterij Donkere cijfers in de display van de calculator duiden erop dat de batterijspanning laag is. Als u de calculator blijft gebruiken terwijl de batterijspanning laag is, kan dit leiden tot verkeerde werking. Vervang de batterij zo snel mogelijk wanneer de cijfers in de display donker worden. uDe batterij vervangen 1 Druk op de A i toetsen om de spanning uit te schakelen.
u De batterij vervangen 1 Druk op de A i toetsen om Schroef de spanning uit te schakelen. Schroef 2 Verwijder de zes schroeven die het deksel aan de achterkant op zijn plaats houden en verwijder het deksel aan de achterkant. 3 Verwijder de oude batterij. 4 Leg een nieuwe batterij in het toestel met de positieve k en negatieve l kanten in de juiste richting. 5 Plaats het deksel aan de achterkant weer terug en maak het vast met de zes schroeven. 6 Druk op de 5 toets en schakel de spanning in.
Technische gegevens Stroomvoorziening: fx-82MS: Enkele batterij maat AA (R6P (SUM-3)) fx-83MS/fx-270MS/fx-350MS: Enkele knoopbatterij type G13 (LR44) fx-85MS/fx-300MS: Zonnecel en enkele knoopbatterij type G13 (LR44) Levensduur van de batterij: fx-82MS: Ca. 17.000 uur doorlopende aanduiding van de knipperende cursor. Ca. 2 jaar wanneer de spanning uitgeschakeld blijft. fx-83MS/fx-270MS/fx-350MS: Ca. 9.000 uur doorlopende aanduiding van de knipperende cursor. Ca.
CASIO COMPUTER CO., LTD.
