TR fx-570ES PLUS fx-991ES PLUS (2nd edition / NATURAL-V.P.A.M.) Kullanım Kılavuzu CASIO Küresel Eğitim Web Sitesi https://edu.casio.com Farklı dillerde kılavuzlar mevcuttur: https://world.casio.
İçindekiler Hesap Makinesini Kullanmadan Önce....................................4 Bu Kılavuz Hakkında................................................................................4 Hesap Makinesini Açma.......................................................................... 4 Önlemler.................................................................................................. 4 Güvenlik Önlemleri..........................................................................................
Fonksiyon Hesaplamaları...................................................... 27 Pi (π), Doğal logaritma tabanı e..............................................................27 Trigonometrik Fonksiyonlar....................................................................27 Hiperbolik Fonksiyonlar..........................................................................27 Açı Birimini Dönüştürme........................................................................ 28 Üstel Fonksiyonlar....................
Matris hesaplamaları (MATRIX).............................................................61 Matris Yanıt Belleği....................................................................................... 63 Matris Değişken Verilerini Atama ve Düzenleme.......................................... 63 Matris Hesaplama Örnekleri..........................................................................64 Bir Fonksiyondan Sayısal Tablo Oluşturma (TABLE).............................65 Vektör Hesaplamaları (VECTOR)....
Hesap Makinesini Kullanmadan Önce Bu Kılavuz Hakkında • CASIO Computer Co., Ltd. bu ürünün ve birlikte gelen öğelerin satın alınmasından veya kullanılmasından doğan özel, ikincil, arızi, neticede oluşan hasarlar için sorumlu tutulamaz. • CASIO Computer Co., Ltd. bu ürünün ve birlikte gelen öğelerin üçüncü taraflarca kullanımı nedeniyle oluşan tazminatlardan sorumlu tutulamaz. • Aksi belirtilmedikçe, bu kılavuzdaki tüm örnek işlemlerde hesap makinesinin varsayılan ayarlarıyla kullanıldığı kabul edilir.
Kullanımla İlgili Önlemler • Hesap makinesi normal çalışıyor olsa bile pili aşağıda gösterilen şemaya göre değiştirin. Belirtilen yıldan sonra kullanılmaya devam edilmesi anormal çalışmasına neden olabilir. Ekrandaki öğeler soluklaşırsa pili hemen değiştirin. fx-570ES PLUS: 2 yılda bir fx-991ES PLUS: 3 yılda bir • Bitmiş bir pil akarak hesap makinesinin zarar görmesine ve arızalanmasına neden olabilir. Hesap makinesinin içinde hiçbir zaman bitmiş bir pil bırakmayın.
Açma ve Kapatma • Hesap makinesini açmak için tuşuna basın. • Hesap makinesini kapatmak için (OFF) tuşuna basın. Not • Hesap makinesi, yaklaşık 10 dakika kullanılmadığında otomatik olarak kapanacaktır. tuşuna basın. Hesap makinesini yeniden açmak için Ekran Kontrastını Ayarlama (SETUP) 1. ( CONT ) tuşuna basın. 2. ve tuşlarını kullanarak kontrastı ayarlayın. 3. İstediğiniz ayarı yaptıktan sonra tuşuna basın.
Örnek: (sin-1)* 1 * Tuş işlemi ( ) ile erişilen işlevi gösterir. Bunun, gerçekleştirdiğiniz gerçek tuş işleminin bir parçası olmadığını unutmayın. • Aşağıda, bir ekran menü öğesini seçmek için yapılan bir tuş işleminin bu kılavuzda nasıl gösterildiğine bir örnek gösterilmektedir. Örnek: (COMP)* * Kendisinden önce sayı tuşları işletimi ( ) ile seçilen menü öğesini gösterir. Bunun, gerçekleştirdiğiniz gerçek tuş işleminin bir parçası olmadığını unutmayın.
Ekran göstergeleri Şu gösterge: Bu anlama gelir: Tuş takımı tuşuna basılarak kaydırılmıştır. Bir tuşa bastığınızda tuş takımı geri gelir ve bu gösterge kaybolur. tuşuna basılarak alfa giriş moduna geçilmiştir. Bir tuşa bastığınızda alfa giriş modundan çıkılır ve bu gösterge kaybolur. M Bu, bağımsız bellekte saklanan bir değerdir. STO Hesap makinesi, değişkene bir değer atamak üzere değişken adının girilmesini beklemektedir. Bu gösterge, (STO) tuşlarına bastıktan sonra görünür.
Tekrar görüntülenebilecek hesaplama geçmişi verileri bulunmaktadır veya geçerli ekranın üstünde/altında başka veriler vardır. Disp Ekran, çoklu ifadeler içeren bir hesaplamanın ara sonucunu göstermektedir. Önemli! • Tamamlanması uzun zaman alan bazı hesaplama türlerinde, hesaplama devam ederken ekranda yalnızca yukarıdaki göstergeler (herhangi bir değer olmadan) görünebilir. Menüleri Kullanma Hesap makinesinde bazı işlemler menüler kullanılarak gerçekleştirilir.
Hesaplama Modları ve Hesap Makinesi Ayarları Hesaplama Modu Bir hesaplamaya başlamadan önce ilk olarak aşağıdaki tabloda gösterildiği gibi uygun modu girmeniz gerekmektedir.
Altı çizili ( ___ ) ayarlar, ilk başta kullanılan varsayılanlardır. Ekran Biçimini Belirleme Bu ekran biçimini belirlemek için: Şu tuşlara basın: Natural Display (MthIO-MathO) (SETUP) (MthIO) (MathO) Natural Display (MthIO-LineO) (SETUP) (MthIO) (LineO) Linear Display (LineIO) (SETUP) (LineIO) Natural Display (MthIO-MathO, MthIO-LineO) kesirlerin, irrasyonel sayıların ve diğer ifadelerin kağıda yazıldıkları gibi görünmesini sağlar.
MthIO-LineO (Sayı Biçimi: Norm 2) LineIO (Sayı Biçimi: Norm 1) Not • STAT, BASE-N, MATRIX veya VECTOR Mode'a geçtiğinizde, hesap makinesi otomatik olarak Linear Display moduna geçer. Varsayılan Açı Birimini Belirleme Bunu varsayılan açı birimi olarak belirlemek için: Şu tuşlara basın: Dereceler (SETUP) (Deg) Radyanlar (SETUP) (Rad) Gradyanlar (SETUP) (Gra) 90°= π/2 radyan = 100 gradyan Sayı Biçimini Belirleme Hesaplama sonucunda görüntülenecek basamak sayısını belirtir.
Üstel Biçim Aralığı (SETUP) (Norm 2) (Norm) (Norm 1) veya Fix: Belirttiğiniz değer (0 - 9 arasında), görüntülenen hesaplama sonuçlarındaki ondalık basamak sayısını belirler. Hesaplama sonuçları görüntülenmeden önce belirtilen basamak sayısına yuvarlanır. Örnek: (LineIO) 100 ÷ 7 = 14,286 (Fix 3) 14,29 (Fix 2) Sci: Belirttiğiniz değer (0 - 9 arasında), görüntülenen hesaplama sonuçlarındaki anlamlı basamak sayısını belirler. Hesaplama sonuçları görüntülenmeden önce belirtilen basamak sayısına yuvarlanır.
Stat Biçimini Belirleme STAT Mode İstatistik Düzenleyici’de bir FREQ (frekans) sütununun görüntülenip görüntülenmeyeceğini belirtir. Bunu belirlemek için: Şu tuşlara basın: FREQ Sütununu Göster (SETUP) (STAT) (ON) FREQ Sütununu Gizle (SETUP) (STAT) (OFF) Ondalık Ayraç Ekranı Biçimini Belirleme Hesaplama sonucunda ondalık ayraç olarak nokta veya virgül görüntüleneceğini belirtir. Giriş sırasında daima nokta görüntülenir. Bu ondalık ayraç biçimini belirmek için: Şu tuşlara basın: Nokta (.
Ekran Biçimi MthIO-MathO Açı Birimi Deg Sayı Biçimi Norm 1 Kesir Ekran Biçimi d/c Karmaşık Sayı Biçimi a+bi Stat Biçimi OFF Ondalık Ayraç Dot 15
İfadeler ve Değerler Girme Temel Giriş Kuralları Hesaplamalar yazıldıkları biçimde girilebilir. tuşuna bastığınızda, giriş hesaplamasının öncelik sırası otomatik olarak belirlenir ve sonuç, ekranda görüntülenir. Örnek 1: 4 × sin30 × (30 + 10 × 3) = 120 *1 Sin, sinh ve parantez içeren diğer fonksiyonlar için kapatma parantezi kullanılmalıdır. *2 Bu çarpma işlemi simgeleri (×) kullanılmayabilir.
• Bir hesaplama için en fazla 99 bayt giriş yapabilirsiniz. Her rakam, simge veya fonksiyon normalde bir bayt kullanır. Bazı fonksiyonlar için 3 ile 13 bayt arasında gerekebilir. • İzin verilen giriş boyutu 10 bayt veya daha az kaldığında, işaretçi Bu durumda, hesaplama girişini bitirip şekline dönüşür. tuşuna basın.
gösterildiği gibi biçimler kullanarak √ hesaplama sonucu gösterimi görüntülenir. ± a√b, ± d ± a√b, * ± a'√b ± d'√e c' Katsayıların aralıkları (a, b, c, d, e, f) aşağıda gösterilmiştir.
sağdaki ilk açma parantezine veya ilk fonksiyona (sin(30), log2(4), vb.) kadar olan tüm girişlerdir. , ( ), , , Bu özellik, şu fonksiyonlarla kullanılabilir: ( ), ( ), ( ), ( ), ( ), , , ( ), (Abs). Giriş Modunun Üzerine Yazma (Yalnızca Linear Display için) Giriş modu olarak eklemeyi ya da üzerine yazmayı seçebilirsiniz, ancak bunu yalnızca Linear Display seçiliyken yapabilirsiniz. Üzerine yazma modundayken, girdiğiniz metin, geçerli işaretçi konumundaki metnin yerini alır.
Temel Hesaplamalar Basit hesaplamalar yapmak istediğinizde COMP Mode'una girmek için tuşunu kullanın. (COMP) Hesaplama Sonuçları Arasında Geçiş Yapma Natural Display seçili durumdayken tuşuna her bastığınızda, görüntülenmekte olan hesaplama sonucu kesir ve ondalık gösterimleri, √ ve ondalık gösterimleri ya da π ve ondalık gösterimleri arasında geçiş yapar.
1 4 1 5 5 0,2 Önemli! • tuşuna bastığınızda görüntülenmekte olan hesaplama sonucu türüne bağlı olarak, dönüştürme işleminin tamamlanması zaman alabilir. • Bazı hesaplama sonuçlarında, tuşuna basıldığında görüntülenen değer dönüştürülmez. • Tam sayılı kesirde kullanılan toplam basamak sayısı (tamsayı, pay, payda ve ayraç simgeleri de dahil) 10'dan daha fazlaysa, ondalık gösterimden Tam sayılı kesirde geçiş yapamazsınız.
Not • Linear Display seçili durumdayken bir hesaplamada kesirleri ve ondalık değerleri bir arada kullanırsanız sonuç ondalık değer olarak görüntülenir. • Kesir ve ondalık değerleri karıştıran hesaplamaların sonuçları her zaman ondalıktır. • Hesaplama sonuçlarındaki kesirler en sadeleştirilmiş şekilleriyle görüntülenir.
dönüştürebilirsiniz. Altmışlı kesir değerleri için giriş biçimi şu şekildedir: {derece} {saniye} . {dakika} Not • Derece ve dakika değerleri sıfır olsa da girmelisiniz. Örnek 1: 2°20’30” + 39’30” = 3°00’00” 2 20 30 0 39 30 3°0’0” Örnek 2: 2°15’18” değerini ondalık eşdeğerine dönüştürün. 2 15 18 2°15’18” (Altmışlı kesri ondalık değere dönüştürür.) 2,255 (Ondalık değeri altmışlı kesre dönüştürür.
123 123 (←) 0,123×103 (←) 0,000123×106 Hesaplama Geçmişi ve Tekrar Görüntüleme Hesaplama Geçmişi COMP, CMPLX, veya BASE-N Mode etkin durumdayken, hesap makinesi en son hesaplama için yaklaşık 200 bayt veriyi anımsar. ve tuşlarını kullanarak hesaplama geçmişinde gezinebilirsiniz. Örnek: 1+1=2 1 1 2 2+2=4 2 2 4 3+3=6 3 3 6 (Geri gider.) 4 (Tekrar geri gider.
Bellek İşlevlerini Kullanma Yanıt Belleği (Ans) Bulunan son hesaplama sonucu Ans (yanıt) belleğinde saklanır. Yeni bir hesaplama sonucu görüntülendiğinde, Ans belleğinde saklanan değer güncelleştirilir. Yanıt Belleği içeriği, aşağıdaki tuşlardan herhangi birini kullanarak bir hesaplama yaptığınızda güncellenir: , , , (M-), (STO). Yanıt Belleği 15 basamağa kadar kayıt yapabilir.
(Devamı) (A) 10 80 A değişkeninde saklanan değere bakmak için (Devamı) (A) 8 (A) 0 A değişkeninde saklanan değeri silmek için 0 (STO) Bağımsız Bellek (M) Hesaplama sonuçlarını bağımsız bellekten ekleyebilir veya çıkarabilirsiniz. Bağımsız bellekte sıfır dışında bir değer saklanıyorsa ekranda "M" göstergei görünür.
Fonksiyon Hesaplamaları Fonksiyon hesaplamalar yapmak istediğinizde COMP Mode'una girmek tuşunu kullanın. için (COMP) Not: Fonksiyonlar kullanmak, hesaplamayı yavaşlatarak sonucun görüntülenmesini geciktirebilir. Hesaplama sonucunun görüntülenmesini beklerken başka bir işlem gerçekleştirmeyin. Devam eden bir hesaplamayı sonuç görüntülenmeden durdurmak için tuşuna basın. Pi (π), Doğal logaritma tabanı e π değeri 3,141592654 olarak görüntülenir, ancak dahili hesaplamalarda π= 3,14159265358980 kullanılır.
(sinh) 1 1,175201194 (cosh-1) 1 0 Örnek 2: cosh-1 1 = 0 Açı Birimini Dönüştürme °, r, g : Bu fonksiyonlar açı birimini belirtir. Derece için °, radyan için r ve gradyan için g kullanılır. Aşağıdaki tuşlara bastığınızda görüntülenen menüden bir fonksiyon girin: (DRG ). Örnek: π/2 radyan = 90°, 50 gradyan = 45° (Açı Birimi: Deg) (π) 2 50 (DRG ) (r) 90 (DRG ) (g) 45 Üstel Fonksiyonlar Giriş yöntemi, Natural Display veya Linear Display kullanıyor olmanıza bağlı olarak değişir.
2 (,) 16 (MthIO-MathO, MthIO-LineO) 4 2 16 4 Örnek 3: log2(43) = 6 (MthIO-MathO, MthIO-LineO) (x3) 2 6 Örnek 4: log2(4)3 = 8 (MthIO-MathO, MthIO-LineO) 2 (x3) 4 8 Örnek 5: ln 90 (= loge 90) değerini üç anlamlı basamak olarak hesaplamak için (Sci 3) (SETUP) (Sci) 90 4,50×100 Güç Fonksiyonları ve Güç Kök Fonksiyonları Natural Display veya Linear Display kullanmanıza bağlı olarak, , ve giriş yöntemleri farklıdır.
(SETUP) (MthIO-MathO) (Fix) 2 3√2 4,243 (LineIO) 2 3 4,243 Örnek 6: 3√5 + 3√-27 = -1,290024053 (LineIO) ( ( Örnek 7: 1 1 1 3 4 )5 27 ) -1,290024053 = 12 (LineIO) 3 4 12 Not • Şu fonksiyonlar art arda girilemez: x2, x3, girerseniz, sondaki tuşuna ve sonra 2 3 , x-1. Örneğin, 2 22 yok sayılır. 2 değerini girmek için, 2 değerini değerini girip (MthIO-MathO) tuşuna basın. -1 • x , x , x karmaşık sayı hesaplamalarında kullanılabilir.
1 (X) (,) 1 1 (,) 5 (,) 0,8 7 π Örnek 3: ∫0 (sin x + cos x)2 dx = π (tol: Belirtilmeyen) (MthIO-MathO) (Açı Birimi: Rad) (X) (X) 0 (π) π İntegral Hesaplamalarda Dikkat Edilecek Noktalar • İntegral hesaplaması yalnızca COMP Mode'da gerçekleştirilebilir. • f(x) fonksiyonunda şunlar kullanılamaz: a, b, veya tol: Pol, Rec, ∫, d/dx, Σ. • f(x) ile bir trigonometrik fonksiyon kullanırken, açı birimi olarak Rad ayarını belirleyin.
(1) Pozitif Bölüm (2) Negatif Bölüm İntegral aralığındaki dakika kaymaları nedeniyle integral değerlerinde büyük dalgalanmalar oluyorsa İntegral aralığını birden çok bölüme ayırın (dalgalanma alanlarını daha küçük bölümlere ayıracak şekilde), her bir bölümün integralini alın ve daha sonra sonuçları birleştirin. Diferansiyel Hesaplamaları Merkezi fark yöntemine dayalı olarak türevi yuvarlama fonksiyon.
Diferansiyel Hesaplamalarda Dikkat Edilecek Noktalar • Diferansiyel hesaplaması yalnızca COMP Mode'da gerçekleştirilebilir. • f(x) fonksiyonunda şunlar kullanılamaz: a, b, veya tol: Pol, Rec, ∫, d/dx, Σ. • f(x) ile bir trigonometrik fonksiyon kullanırken, açı birimi olarak Rad ayarını belirleyin. • tol değeri ne kadar küçük olursa kesinlik o kadar artar, ancak aynı zamanda hesaplama süresi uzar. tol değerini belirtirken, 1 × 10-14 veya daha büyük bir değer kullanın.
Dik-Kutupsal Koordinat Dönüştürme Pol dik koordinatları kutupsal koordinatlara, Rec ise kutupsal koordinatları dik koordinatlara dönüştürür. (1) Dik Koordinatlar (Rec) (2) Kutupsal Koordinatlar (Pol) Hesaplama yapmadan önce açı birimini belirtin. r ile θ ve x ile y hesaplama sonucu sırasıyla X ve Y değişkenlerine atanır. Hesaplama sonucu θ, -180° < θ ≦ 180° aralığında görüntülenir.
5 3 (x!) 40320 Mutlak Değer Fonksiyonu (Abs) Giriş yöntemi, Natural Display veya Linear Display kullanıyor olmanıza bağlı olarak değişir. Örnek: |2 - 7| × 2 = 10 (MthIO-MathO) (Abs) 2 7 2 10 (Abs) 2 7 2 10 (LineIO) Rasgele Sayı (Ran#) 0,000 ila 0,999 aralığında sözde rastgele sayı üreten işlev. Natural Display seçiliyken, sonuç bir kesir olarak görüntülenir. Örnek: 3 basamaklı bir rasgele sayı üretin.
(Burada yer alan sonuçlar gösterim amaçlıdır. Gerçek sonuçlar farklı olabilir.) Permütasyon (nPr) ve Kombinasyon (nCr) Örnek: 10 kişilik bir gruptan dört kişi seçilebilecek permütasyon ve kombinasyon sayısını belirlemek için. Permütasyonlar: 10 (nPr) 4 5040 Kombinasyonlar: 10 (nCr) 4 210 Yuvarlama Fonksiyonu (Rnd) Bu fonksiyonun bağımsız değişkeni bir ondalık değere dönüştürülür ve görüntülenecek basamak sayısı ayarına (Norm, Fix, veya Sci) uygun şekilde yuvarlanır.
CALC Kullanma CALC, değişken içeren hesaplama ifadelerini kaydedip daha sonra COMP Mode ve CMPLX Mode ile bakıp kullanmanıza olanak verir. Aşağıda, CALC ile kaydedebileceğiniz ifade türleri açıklanmaktadır. • İfadeler: 2X + 3Y, 2AX + 3BX + C, A + Bi • Çoklu ifadeler: X + Y : X(X + Y) • Eşitliğin sol tarafında tek bir değişken ve sağ tarafında değişkenler içeren bir ifade bulunan eşitlikler: A = B + C, Y = X2 + X + 3 (Eşittir işaretini girmek için (=) tuşlarını kullanın.
(CMPLX) (A) (B) (i) (CMPLX) ( r∠θ) 3 (veya )1 1 3 2∠30 2∠60 CALC fonksiyonundan çıkmak için: Not • tuşuna basmanız ile tuşuna basarak CALC fonksiyonundan çıkmanız arasında yaptığınız işlemlerde giriş için Linear Display giriş yordamlarını kullanmalısınız. SOLVE Kullanma SOLVE, denklem çözümünün yaklaşık sonucunu belirlemek için Newton metodunu kullanır. SOLVE fonksiyonu yalnızca COMP Modunda kullanılabilir. Aşağıda, SOLVE fonksiyonu kullanılarak çözümü bulunabilecek denklem türleri açıklanmaktadır.
(Y) (A) (=) (B) (X) (SOLVE) (1) Y için bir değer girilmesini ister (2) Y'nın geçerli değeri 0 1 2 (3) X'in geçerli değeri X'in ilk değerini girin (Bu örnekte, 1 değerini girin): 1 Çözüm Ekranı SOLVE fonksiyonundan çıkmak için: Not • (SOLVE) tuşuna basmanız ile tuşuna basarak SOLVE fonksiyonundan çıkmanız arasında yaptığınız işlemlerde giriş için Linear Display giriş yordamlarını kullanmalısınız.
Çözüm Ekranında Görünenler Çözümler her zaman ondalık sayı gösteriminde sunulur. (1) Denklem (Girdiğiniz denklem.) (2) Değeri hesaplanan değişken (3) Çözüm (4) (Sol Taraf) - (Sağ Taraf) sonucu "(Sol Taraf) - (Sağ Taraf) sonucu", değeri hesaplanan değişkenin bulunan değeri denkleme uygulandıktan sonra, denklemin sağ tarafı sol tarafından çıkarıldığında elde edilen sonucu gösterir. Bu sonuç sıfıra ne kadar yakınsa, çözümün doğruluğu da o kadar yüksektir.
X'in ilk değerini girin (Bu örnekte, 1 değerini girin): 1 7 13 Bilimsel Sabitler Hesap makinenizde BASE-N dışında kullanılabilecek 40 yerleşik bilimsel sabit vardır. Her bir bilimsel sabit benzersiz bir simge olarak (π gibi) görüntülenir ve hesaplamalarda kullanılabilir. (CONST) tuşlarına Hesaplamaya bir bilimsel sabit girmek için, basın ve istediğiniz sabite karşılık gelen iki basamaklı sayıyı girin.
01: (mp) proton kütlesi 02: (mn) nötron kütlesi 03: (me) elektron kütlesi 04: (mμ) müon kütlesi 05: (a0) Bohr yarıçapı 06: (h) Planck sabiti 07: (μN) atom manyetonu 08: (μB) Bohr manyetonu 09: ( 10: (α) ince yapı sabiti ) Planck sabiti, rasyonel 11: (re) klasik elektron yarıçapı 12: (λC) Compton dalga boyu 13: (γp) proton cayromanyetik 14: (λCp) proton Compton dalga oranı boyu 15: (λCn) nötron Compton dalga boyu 17: (u) atom kütlesi birimi 19: (μe) elektron manyetik momenti 16: (R∞) Rydber
Metrik Dönüştürme Hesap makinesindeki yerleşik metrik dönüştürme komutları, değerleri bir birimden bir başka birime dönüştürmeyi kolaylaştırır. Metrik dönüştürme komutlarını BASE-N ve TABLE dışındaki tüm hesaplama modlarında kullanabilirsiniz. Hesaplamaya bir metrik dönüştürme komutu girmek için, (CONV) tuşlarına basın ve istediğiniz komuta karşılık gelen iki basamaklı sayıyı girin.
17: pc km 18: km pc 19: km/h m/s 20: m/s km/h 21: oz g 22: g oz 23: lb kg 24: kg lb 25: atm Pa 26: Pa atm 27: mmHg Pa 28: Pa mmHg 29: hp kW 30: kW hp 31: kgf/cm2 Pa 32: Pa kgf/cm2 33: kgf • m J 34: J kgf • m 35: lbf/in2 kPa 36: kPa lbf/in2 37: °F °C 38: °C °F 39: J cal 40: cal J Dönüştürme formülü verileri "NIST Özel Yayını 811 (2008)" adlı belgeden alınmıştır. Not •J cal komutu, değerleri 15°C sıcaklıkta dönüştürür.
Hesaplama Modlarını Kullanma Karmaşık Sayı Hesaplamaları (CMPLX) Karmaşık sayı hesaplamaları yapmak için önce basarak CMPLX Mode'a geçin. (CMPLX) tuşuna Karmaşık sayılar girmek için dik koordinatları (a+bi) veya kutupsal koordinatları (r∠θ) kullanabilirsiniz. Karmaşık sayı hesaplama sonuçları, ayar menüsündeki karmaşık sayı biçimi ayarına göre görüntülenir.
1 1 1 + i 2 2 (i) Örnek 2: (1 + i)2 + (1 - i)2 = 0 (MthIO-MathO) 1 (i) 1 (i) 0 Örnek 3: 2 + 3i karmaşık sayısının eşleniğini bulmak için (Karmaşık sayı biçimi: a+bi) (CMPLX) (Conjg) 2 3 (i) 2-3i Örnek 4: 1 + i mutlak değerini ve bağımsız değerini bulmak için (MthIOMathO) (Açı Birimi: Deg) Mutlak Değer (Abs): (Abs) 1 (i) √2 Bağımsız Değişken (arg): (CMPLX) (arg) 1 (i) 45 Bir Komut Kullanarak Hesaplama Sonucu Biçimini Belirtme Hesaplama sonuçlarının ekran biçimini belirtmek için, hesaplama
Şu türde istatistik hesaplaması yapmak için: (Regresyon formülü parantez içinde gösterilmektedir) Şu tuşa basın: Tek değişkenli (X) (1-VAR) Çift değişkenli (X, Y), doğrusal regresyon (y = A + Bx) (A+BX) Çift değişkenli (X, Y), ikinci dereceden regresyon (y = A + Bx + Cx2) (_+CX2) Çift değişkenli (X, Y), logaritmik regresyon (y = A + Blnx) (ln X) Çift değişkenli (X, Y), e üstel regresyon (y = A eBx) (e∧X) Çift değişkenli (X, Y), ab üstel regresyon (y = ABx) (A•B∧X) Çift değişkenli (X, Y), kuvve
Veri Girme Veri girişi için İstatistik Düzenleyici'yi kullanın. İstatistik Düzenleyici'yi (STAT) (Data). görüntülemek için şu tuşlara basın: İstatistik Düzenleyici, veri girişi için yalnızca X sütunu olduğunda 80 satır; X ve FREQ sütunları veya X ve Y sütunları olduğunda 40 satır; X, Y ve FREQ sütunları olduğunda 26 satır sağlar. Not • Aynı veri öğelerinin miktarını (frekansını) girmek için FREQ (frekans) sütununu kullanın.
Bir satır eklemek için: İstatistik Düzenleyici'de, satırı eklemek istediğiniz konuma işaretçiyi getirin ve şu tuşlara basın: (STAT) (Edit) (Ins). İstatistik Düzenleyicinin tüm içeriğini silmek için: İstatistik Düzenleyicide şu tuşlara basın: (STAT) (Edit) (Del-A). İstatistik Hesaplama Ekranı İstatistik Hesaplama Ekranı, İstatistik Düzenleyici ile veri girişiyle istatistik hesaplaması gerçekleştirmek için kullanılır.
(Sum) Toplamları hesaplamak için komutların Sum alt menüsünü görüntüleme (Var) Ortalamayı, standart sapmayı vb. hesaplamak için komutların Var alt menüsünü görüntüleme Tek değişkenli: (Distr) Normal dağılım hesaplamaları için komutların Distr alt menüsünü görüntüleme • Daha fazla bilgi için "Normal Dağılım Hesaplamaları Yapma" bölümüne bakın.
(sx) Distr Alt menü ( Örnek standart sapma (STAT) (Distr)) (P() (Q() (R() Bu menü standart normal dağılım olasılığını hesaplamak için kullanılabilir. • Ayrıntılar için, "Normal Dağılım Hesaplamaları Yapma" bölümüne bakın.
Var Alt menü ( Bu menü öğesini seçin: (STAT) (Var)) Bunu bulmak istediğinizde: (n) Örneklerin sayısı (x) X-verilerinin ortalaması (σx) X-verilerinin popülasyon standart sapması (sx) X-verilerinin örnek standart sapması (y) Y-verilerinin ortalaması (σy) Y-verilerinin popülasyon standart sapması (sy) Y-verilerinin örnek standart sapması Reg Alt menü ( Bu menü öğesini seçin: (STAT) (Reg)) Bunu bulmak istediğinizde: (A) Regresyon katsayısı sabit terimi A (B) Regresyon katsayısı B (r)
İkinci Dereceden Regresyon Hesaplaması (_+CX2) Seçildiğinde Komutlar (STAT) (Reg)) Reg Alt menü ( Bu menü öğesini seçin: Bunu bulmak istediğinizde: (A) Regresyon katsayısı sabit terimi A (B) Regresyon katsayılarının doğrusal B katsayısı (C) Regresyon katsayılarının ikinci dereceden C katsayısı (x̂1) x1'in tahmini değeri (x̂2) x2'in tahmini değeri (ŷ) y'nin tahmini değeri Not • x̂, x̂1, x̂2 ve ŷ değişken değildir. Hemen öncesinde bir bağımsız değişken kullanılan komutlardır.
(SETUP) (STAT) (OFF) (SETUP) (Fix) (STAT) (A+BX) 20 110 200 290 3150 7310 8800 9310 (STAT) (Reg) (r) 0,923 (STAT) (STAT) (Type) (Reg) (ln X) (r) 0,998 (STAT) (Reg) (A) -3857,984 (STAT) (Reg) (B) 2357,532 Sonuçlar: Doğrusal Regresyon Korelasyon Katsayısı: 0,923 Logaritmik Regresyon Korelasyon Katsayısı: 0,998 Logaritmik Regresyon Formülü: y = -3857,984 + 2357,532lnx Tahmini Değerleri Hesaplama Çift değişkenli istatistik hesaplamasıyla elde edilen regresyon formülüne dayalı olarak, belirli b
t: Bu fonksiyonun öncesinde X bağımsız değişkeni kullanılır ve X t = X-x normalleştirilmiş değişkeni hesaplanır. σx Örnek 5: Tek değişkenli {xn; freqn} = {0;1, 1;2, 2;1, 3;2, 4;2, 5;2, 6;3, 7;4, 9;2, 10;1} verisinde, x = 3 ve P(t) olduğunda üç ondalık basamağa (Fix 3) kadar normalleştirilmiş değişkeni ( t) hesaplamak için.
Ondalık için sekizli için (DEC), onaltılı için (OCT).
Belirli Bir Giriş Değeri için Sayı Modunu Belirtme Bir değerin sayı modunu belirtmek için değerin hemen sonrasına özel bir komut girebilirsiniz. Özel komutlar: d (ondalık), h (onaltılı), b (ikili) ve o (sekizli).
Şu tuşa basın: Bunu girmek istediğinizde: (and) Mantıksal işleç "and" bit düzeyinde AND sonucunu veren (mantıksal ürün) (or) Mantıksal işleç "or" bit düzeyinde OR sonucunu veren (mantıksal toplam) (xor) Mantıksal işleç "xor" bit düzeyinde XOR sonucunu veren (özel mantıksal toplam) (xnor) Mantıksal işleç "xnor" bit düzeyinde XNOR sonucunu veren (özel negatif mantıksal toplam) (Not) Bit düzeyinde tümleme sonucunu veren "Not(" fonksiyonu (Neg) Bit düzeyinde ikiye tümleme sonucunu veren "Neg(" fonk
Örnek 6: 1011012 değerinin tersini almak (ikiye tümleyenini bulmak) isterseniz (Neg(1011012)) (BASE) (Neg) 101101 1111111111010011 Not • Negatif ikili, sekizli veya altılı değerlerde hesap makinesi bu değeri ikili değere dönüştürür, ikiye tümleyenini bulur ve daha sonra orijinal sayı tabanına geri dönüştürür. Ondalık (10 tabanlı) değerler için, hesap makinesi yalnızca bir eksi işareti ekler.
• Örneğin, 2x2 + x - 3 = 0 denklemini çözmek için, 2 adımda tuşuna 1 basın ve katsayılar için şunları girin: (a = 2, b = 1, c = -3): 2 3 . • Girdiğiniz bir katsayı değerini değiştirmek için, işaretçiyi uygun hücreye getirip yeni değeri girin ve tuşuna basın. • tuşuna basmak, tüm katsayıları sıfır olarak ayarlar. Önemli! • Coefficient Editor şu işlemleri desteklemez: , (M-), (STO). Pol, Rec ve çoklu ifadeler de Coefficient Editor ile girilemez. 4.
(EQN) Örnek 3: x2 + x + (anX + bnY + cnZ = dn) 1 1 1 2 1 1 1 0 1 1 1 4 (X=) 1 (Y=) 2 (Z=) 3 3 = 0 (MthIO-MathO) 4 (aX2 + bX + c = 0) 1 3 4 (EQN) 1 (X1=) - 1 √2 + i 2 2 (X2=) 1 √2 - i 2 2 - Örnek 4: x2 - 2√2x + 2 = 0 (MthIO-MathO) (EQN) 1 (aX2 + bX + c = 0) 2 2 2 (X=) √2 Örnek 5: x3 - 2x2 - x + 2 = 0 (EQN) 1 (aX3 + bX2 + cX + d = 0) 2 1 2 (X1=) -1 (X2=) 2 (X3=) 1 Matris hesaplamaları (MATRIX) 3 satır ve 3 sütuna kadar matrislerle hesaplama yapmak için MATRIX Mode'u kullanın.
1. (MATRIX) tuşuna basarak MATRIX Mode'a geçin. 2. (MatA) (2×2) tuşuna basın. • Bu işlem, MatA için belirttiğiniz 2 × 2 matrisinin öğelerini girebileceğiniz Matrix Düzenleyici'yi görüntüler. (1) "A", "MatA" anlamına gelir. 3. MatA öğelerini girin: 2 1 1 1 . 4. Şu tuşlara basın: (MATRIX) (Data) (MatB) (2×2). • Bu işlem, MatB için belirttiğiniz 2 × 2 matrisinin öğelerini girebileceğiniz Matrix Düzenleyici'yi görüntüler. 1 1 2 . 5. MatB öğelerini girin: 2 6.
Matris Yanıt Belleği MATRIX Mode'da yapılan bir hesaplamanın sonucu matris olduğunda, sonuç ile birlikte MatAns ekranı görüntülenir. Sonuç aynı zamanda "MatAns" adlı bir değişkene atanır. MatAns değişkeni, aşağıda açıklandığı şekilde hesaplamalarda kullanılabilir. • MatAns değişkenini bir hesaplamaya eklemek için şu tuşlara basın: (MATRIX) (MatAns). • MatAns ekranı görüntülenirken şu tuşlardan birine basıldığında otomatik olarak hesaplama ekranına geçilir: , , , , , , 3 (x ).
• Örneğin MatA'yı kopyalamak istiyorsanız şu tuşlara basın: (MATRIX) (Data) (MatA). • MatAns içeriğini kopyalamak istiyorsanız, şu tuşlara basarak MatAns ekranını görüntüleyin: (MATRIX) (MatAns) . 2. (STO) tuşlarına basın ve kopyalama hedefini belirtmek üzere şu tuşlardan birine basın: (MatA), (MatB), veya (MatC). • Kopyalama hedefinin içeriğiyle birlikte Matrix Düzenleyici görüntülenir.
(MATRIX) (x3) (MatA) Bir Fonksiyondan Sayısal Tablo Oluşturma (TABLE) TABLE, bir giriş f(x) fonksiyonu kullanarak x ve f(x) için sayısal bir tablo oluşturur. Sayısal bir tablo oluşturmak için aşağıdaki adımları gerçekleştirin. (TABLE) tuşuna basarak TABLE Mode'a geçin. 1. 2. X değişkenini kullanarak, f(x) biçiminde bir fonksiyon girin. • Sayısal tabloyu oluştururken X değişkenini ( (X)) girdiğinizden emin olun. X dışındaki değişkenler bir sabit olarak değerlendirilir.
• Step değerini girip tuşuna basarsanız sayısal tablo belirttiğiniz parametrelere göre oluşturularak görüntülenir. • Sayısal tablo ekranı görüntülenirken tuşuna basarsanız, 2. adımdaki fonksiyon giriş ekranına dönersiniz. 1 fonksiyonu için -1 ≦ x ≦ 1 aralığında bir sayısal 2 tablo oluşturmak isterseniz artış adımları için 0,5 değerini kullanın (MthIO-MathO) Örnek: f(x) = x2 + (TABLE) (X) 1 1 1 0 2 5 Not • Sayısal tablo ekranını yalnızca değerleri görüntülemek için kullanabilirsiniz.
2. (VctA) (2) tuşuna basın. • Bu işlem, VctA için 2 boyutlu vektörü girebileceğiniz Vektör Düzenleyici'yi görüntüler. (1) "A", "VctA" anlamına gelir. 3. VctA öğelerini girin: 1 2 . 4. Şu tuşlara basın: (VECTOR) (Data) (VctB) (2). • Bu işlem, VctB için 2 boyutlu vektörü girebileceğiniz Vektör Düzenleyici'yi görüntüler. 5. VctB öğelerini girin: 3 4 . 6. tuşuna basarak hesaplama ekranına geçin ve (VctA+VctB) hesaplamasını yapın: (VECTOR) (VctA) (VECTOR) (VctB) .
ekranında, VctAns değişkeninin ardından, bastığınız tuşun işleci veya fonksiyonu gösterilir. Vektör Değişken Verilerini Atama ve Düzenleme Önemli! • Vektör Düzenleyici şu işlemleri desteklemez: , (M-), (STO). Pol, Rec ve çoklu ifadeler de Vektör Düzenleyici ile girilemez. Vektör değişkenine yeni veriler atamak için: 1. (VECTOR) (Dim) tuşlarına basın ve görüntülenen menüden, veri atamak istediğiniz vektör değişkenini seçin. 2. Sonraki görüntülenen menüden boyutu seçin (m). 3.
Örnek 3: 3 × VctA (Vektörlerde skalar çarpma), 3 × VctA - VctB (VctAns kullanarak hesaplama örneği) 3 (VECTOR) (VctA) (VECTOR) (VctB) Örnek 4: VctA • VctB (Vektörel nokta çarpımı) (VECTOR) (VctA) (VECTOR) (Dot) (VECTOR) (VctB) Örnek 5: VctA × VctB (Vektörel çarpım) (VECTOR) (VECTOR) (VctA) (VctB) Örnek 6: VctC mutlak değerlerini bulun. (Abs) (VECTOR) (VctC) Örnek 7: VctA ve VctB tarafından oluşturulan açıyı üç ondalık basamak (Fix 3) olarak hesaplayın.
(cos-1) 70
Teknik Bilgiler Hatalar Hesaplama sırasında herhangi bir nedenle bir hata oluştuğunda hesap makinesi bir hata iletisi görüntüler. Bir hata mesajı ekranından çıkmanın iki yolu vardır: Hatanın konumunu görüntülemek için veya tuşuna basın veya iletiyi ve hesaplamayı silmek için tuşuna basın. Hatanın Konumunu Görüntüleme Hata iletisinin görüntülendiği sırada veya tuşuna basarak hesaplama ekranına dönün. İşaretçi, hatanın oluştuğu konuma yerleştirilir ve giriş için hazır durumdadır.
• Girişiniz izin verilen giriş aralığının dışındadır (özellikle de fonksiyonlar kullanılırken). • Yapmakta olduğunuz hesaplama geçersiz bir matematik işlemi (sıfıra bölme gibi) içermektedir. Eylem: • Giriş değerlerini kontrol edin, basamak sayısını azaltın ve yeniden deneyin. • Bir fonksiyonun bağımsız değişkeni olarak bağımsız bellek ya da bir değişken kullanıyorsanız, bellek veya değişken değerinin fonksiyon için izin verilen aralık içinde olduğundan emin olun.
• Boyutları bu tür bir hesaplamaya izin vermeyen matrisler veya vektörlerle hesaplama yapmaya çalışıyorsunuzdur. Eylem: • Matrisin veya vektörün boyutunu belirtin ve hesaplamayı yeniden yapın. • Matrisler veya vektörler için belirtilen boyutları kontrol edip, hesaplama ile uyumlu olup olmadıklarına bakın. Variable ERROR (Yalnızca SOLVE özelliği için) Neden: • Bir çözüm değişkeni belirtmemişsinizdir ve girdiğiniz denklemde X değişkeni yoktur.
Hesap Makinesinin Arızalandığı Sonucuna Varmadan Önce... Hesaplama sırasında bir hata oluşursa veya hesaplama sonuçları beklediğiniz gibi değilse aşağıdaki adımları uygulayın. İlgili adım sorunu gidermezse sonraki adıma geçin. Bu adımları uygulamadan önce önemli verileriniz için ayrı kopyalar oluşturmalısınız. 1. Hesaplama ifadesini kontrol ederek herhangi bir hata içermediğinden emin olun. 2. Yapmaya çalıştığınız hesaplamanın türüne uygun modu kullandığınızdan emin olun. 3.
3. Pili çıkarın ve ardından artı (+) ve eksi (-) uçları doğru bakacak şekilde yeni bir pil yükleyin. 4. Kapağı yerine takın. (CLR) (All) (Yes). 5. Hesap makinesini açın: • Üstteki adımı atlamayın! Hesaplamada Öncelik Sırası Giriş hesaplamalarının öncelik sırası, aşağıdaki kurallara göre belirlenir. İki ifadenin önceliği aynı olduğunda, hesaplama soldan sağa doğru yapılır.
8 Permütasyon (nPr), kombinasyon (nCr), karmaşık sayı kutupsal koordinat simgesi (∠) 9 Nokta çarpımı (•) 10 Çarpma (×), bölme (÷) 11 Toplama (+), çıkarma (-) 12 and (mantıksal işleçler) 13 or, xor, xnor (mantıksal işleçler) Not • Eksi değerin (örneğin, -2'nin) karesi alınırken karesi alınacak değer parantez içinde 2 kullanılmalıdır ( olduğu için, 2 ). x2 işlemi eksi işaretinden daha öncelikli şeklinde girildiğinde, 2'nin karesi alınır ve sonuca eksi işareti eklenir.
Fonksiyon Hesaplarında Giriş Aralıkları ve Kesinlik Fonksiyonlar Giriş Aralığı Deg sinx cosx Rad Gra Deg tanx Rad Gra sin-1x, cos-1x tan-1x sinhx, coshx sinh-1x cosh-1x tanhx tanh-1x logx, lnx 10x 0 ≦ |x| < 9 × 109 0 ≦ |x| < 157079632,7 0 ≦ |x| < 1 × 1010 |x| = (2n-1) × 90 olması dışında sinx ile aynıdır. |x| = (2n-1) × π/2 olması dışında sinx ile aynıdır. |x| = (2n-1) × 100 olması dışında sinx ile aynıdır.
√x 3 |x| < 1 × 10100 x! 0 ≦ x ≦ 69 (x bir tam sayıdır) nPr nCr Pol(x, y) Rec(r, θ) °’ ” ← °’ ” xy 0 ≦ n < 1 × 1010, 0 ≦ r ≦ n (n, r tam sayılardır) 1 ≦ {n!/(n-r)!} < 1 × 10100 0 ≦ n < 1 × 1010, 0 ≦ r ≦ n (n, r tam sayılardır) 1 ≦ n!/r! < 1 × 10100 veya 1 ≦ n!/(n-r)! < 1 × 10100 |x|, |y| ≦ 9,999999999 × 1099 √x2 + y2 ≦ 9,999999999 × 1099 0 ≦ r ≦ 9,999999999 × 1099 θ: sinx ile aynıdır a°b’c”: |a|, b, c < 1 × 10100; 0 ≦ b, c Saniye olarak görüntüleme değeri için ikinci ondalık basamağında ±1 hat
x 3 • xy, √y, √ , x!, nPr, nCr türünde fonksiyonlar art arda dahili hesaplama yapılmasını gerektirir ve bu nedenle de her bir hesaplamada hata birikimi olabilir. • Hata birikimlidir, fonksiyonun tekil noktasının ve bükülme noktasının yakınlarında daha büyük olma eğilimindedir. • Natural Display kullanırken π biçiminde görüntülenebilen hesaplama sonuçları aralığı şudur: |x| < 106. Ancak, iç hesaplama hatası nedeniyle bazı hesaplama sonuçları π biçiminde görüntülenemez.
Yaklaşık Ağırlık: Pil dahil 95 g Hesap Makinenizin Gerçekliğini Doğrulama Hesap makinenizin gerçek bir CASIO hesap makinesi olduğunu doğrulamak için aşağıdaki adımları kullanın. tuşuna basın. tuşuna basın. • Bu aşağıdaki bilgiyi görüntüler. - Hesap Makinesi Kimlik numarası (24-karakter dizgisi) - Dünya Çapında Eğitim Hizmetine erişim için QR Code (https://wes.casio.com/calc/) 3. Üstteki adıma erişin. 4. Hesap makinenizin gerçek olduğunu doğrulamak için ekrandaki talimatları izleyin.
Sık Sorulan Sorular Sık Sorulan Sorular ■ Natural Textbook Format olmayan bir modelde yaptığım gibi nasıl giriş yapabilir ve sonuçları görüntüleyebilirim? → Şu tuş işlemini yapın: (SETUP) (LineIO). Daha fazla bilgi için, "Hesap Makinesinin Ayarlarını Yapma" bölümüne bakın. ■ Kesirli gösterim olan bir sonucu ondalık biçime nasıl dönüştürürüm? Bölme işlemiyle elde edilen bir kesirli gösterimi ondalık biçime nasıl dönüştürürüm? → İlgili yordam için "Hesaplama Sonuçları Arasında Geçiş Yapma" bölümüne bakın.
Örnek: (sin 30) + 15 (Açı Birimi: Deg) Eski Model (S-V.P.A.M.): 30 15 15,5 15 15,5 Natural Textbook Display Modeli: (LineIO) 30 Burada tuşuna basılmazsa, aşağıda gösterildiği gibi sin 45 hesaplanır.
© 2019 CASIO COMPUTER CO., LTD.
