Table of contents
- 5-
INHALT
Vorwort zur Neuausgabe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8
Glossar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10
IDIE RECHTE HAND . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
1. Allgemeines . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
1.1 Die Haltung der rechten Hand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
1.2 Der Einfluß auf den Sound . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
1.3 Der Einfluß auf das Timing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12
2. Übungen für die rechte Hand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13
2.1 Grundlegende Übungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13
2.2 Verbindung mit Saitenwechseln . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14
2.3 Verschiedene Gruppierungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15
3. Die Dreifingertechnik der rechten Hand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17
3.1 Anwendungsmöglichkeiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17
3.2 Übungen für die Dreifingertechnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19
3.3 Rhythmische Übungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21
3.4 Vorbereitende Übungen für “Drops” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22
II DIE LINKE HAND . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23
1. Die Stellung der linker Hand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23
2. Übungen für die linke Hand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24
2.1 Intonationsübungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24
2.2 Übungen zur Kräftigung der linken Hand . . . . . . . . . . . . . . . . . .26
2.3
Pizzicato mit der linken Hand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28
2.4 Vorübung Artikulation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28
2.5 Intonationsübungen in Verbindung mit Lagenwechsel . . . . . . . .30
2.6 Lagenwechsel kombiniert mit Saitenwechsel . . . . . . . . . . . . . . .32
2.7 Lagenwechselstudien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33
2.8 Das Vibrato . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36
2.9 Der Triller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37
III KOORDINATION DER HÄNDE . . . . . . . . . . . . . . . .39
1. Verschiedene Übungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39
IV BASSLINIEN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44
1. Allgemeines . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44
1.1 Das System Rhythmus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45
1.2 Puls . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46
1.3 Timing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47
1.3.1 Definition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47
1.3.2 Mikro-Timing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48
2. Walking Bass . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49
2.1 Grundregeln . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49
2.2 Schnellkurs mit Digital-Patterns . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49
2.3 Two-Beat Feel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51
2.4 Akkordbrechungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53
2.5 Diatonische Nachbar- und Durchgangstöne . . . . . . . . . . . . . . . .53
2.6 Leittöne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54
2.7 Chromatik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55
2.8 Skalen und Tetrachorde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56
2.9 Pentatonische Tonleitern . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59
2.10 Baßlinien über II V Verbindungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60
2.11 Harmonische Klischees . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62
2.11.1 Aufsteigende Stimmführung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63
2.11.2 Absteigende Stimmführung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64
2.12 Akkorde mit Pedaltönen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65
3. Rhythmische Verzierungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67
3.1 Vorgezogene Noten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68
3.2 Punktierte Achtel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68
3.3 “Drops” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69
3.4 Verschiedene Übungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70
3.5 Perkussive Effekte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71
3.6 Abgedämpfte Saiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72
4. Verschiedene Baßlinien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73
4.1 Baßlinie über eine 16taktige Akkordfolge . . . . . . . . . . . . . . . . . .73
4.2 Half-Time Feel u.s.w. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74
4.3 Baßlinie über eine Ballade . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76
4.4 Turnarounds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77
4.5 Verschiedene Blues-Versionen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78
4.6 Baßlinie über “Satin Doll” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80
4.7 Baßlinie über “All The Things You Are” . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81
4.8 Stimmführung über mehrere Takte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82
4.9 Baßlinie über “Giant Steps” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83
4.10 Baßlinien ohne Lagenwechsel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84
4.11 Modale Baßlinien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86
4.12 Häufig gespielte Baß-Patterns . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87
5. Binäre Baßlinien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88
5.1 “Gerade Achtel” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88
5.2 Jazz-Rock Patterns . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90
5.3 Funk-Rock Patterns . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92
6. Lateinamerikanische Jazz Baßlinien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93
6.1 Standard-Patterns . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93
CONTENTS
Preface To The New Edition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8
Glossary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9
ITHE RIGHT HAND . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
1. General . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
1.1 The Position Of The Right Hand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
1.2 Effect On The Sound . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
1.3 Effect On The Timing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12
2. Exercises For The Right Hand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13
2.1 Basic Exercises . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13
2.2 Crossing Strings . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14
2.3 Various Groupings . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15
3. The Right Hand Three-Finger Technique . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17
3.1 Application . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17
3.2 Exercises For The Three-Finger Technique . . . . . . . . . . . . . . . . .19
3.3 Rhythmic Exercises . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21
3.4 Preliminary Exercises: Drops . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22
II THE LEFT HAND . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23
1. The Left Hand Position . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23
2. Exercises For The Left Hand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24
2.1 Intonation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24
2.2 Exercises To Strengthen The Left Hand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26
2.3 Left Hand
Pizzicato . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28
2.4 Preperation: Articulation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28
2.5 Intonation Exercises Combined With Shifting Positions . . . . . . .30
2.6 Shifting Positions Combined With Crossing Strings . . . . . . . . . .32
2.7 Studies In Shifting Positions . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33
2.8 Vibrato . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36
2.9 The Trill . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37
III COORDINATING BOTH HANDS . . . . . . . . . . . . . .39
1. Various Exercises . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39
IV BASS LINES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44
1. General . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44
1.1 Rhythm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45
1.2 Pulse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46
1.3 Timing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47
1.3.1 Definition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47
1.3.2 Micro Timing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48
2. Walking Bass . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49
2.1 Basic Rules . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49
2.2 Crash Course Utilizing Digital Patterns . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49
2.3 Two-Beat Feel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51
2.4 Arpeggios . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53
2.5 Diatonic Neighboring And Passing Notes . . . . . . . . . . . . . . . . .53
2.6 Leading Tones . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54
2.7 Chromatic Lines . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55
2.8 Scales And Tetrachords . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56
2.9 Pentatonic Scales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59
2.10 Bass Lines For II V Progressions . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60
2.11 Harmonic Clichés . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62
2.11.1 Ascending Voice-Leading . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63
2.11.2 Descending Voice-Leading . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64
2.12 Pedal Point . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65
3. Rhythmical Embellishments . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67
3.1 Anticipations . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68
3.2 Dotted Eighth Notes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68
3.3 Drops . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69
3.4 Various Exercises . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70
3.5 Percussive Effects . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71
3.6 Muffled Strings . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72
4. Various Bass Lines . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73
4.1 16-Bar Progressions . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73
4.2 Half-Time Feel, etc. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74
4.3 Bass Line For A Ballad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76
4.4 Turnarounds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77
4.5 Various Blues Progressions . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78
4.6 Bass Line For “Satin Doll” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80
4.7 Bass Line For “All The Things You Are” . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81
4.8 Voice-Leading Over A Number Of Measures . . . . . . . . . . . . . . .82
4.9 Bass Line For “Giant Steps” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81
4.10 Bass Lines In A Single Position . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84
4.11 Modal Bass Lines . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86
4.12 Often Used Bass Patterns . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87
5. Straight Eighth Bass Lines . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88
5.1 Straight Eighths . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88
5.2 Jazz-Rock Patterns . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90
5.3 Funk-Rock Patterns . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92
6. Latin-American Jazz Bass Lines . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93
6.1 Standard Patterns . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93